مقايسه اثرات كاهش نرخ سود و افزايش عرضه تسهيلات بر رشد توليد بخش كشاورزي و ساير بخش هاي اقتصادي در ايران: رويكرد الگوي تعادل عمومي قابل محاسبه مالي (FCGE)

Comparing Effects of Two Policies Reducing Interest Rate and Increasing Supply of Credits on Growth of Production in Iran:

در اين مطالعه آثار دو سياست كاهش نرخ سود تسهيلات بانكي و افزايش عرضه آن‌ها بر رشد توليد در بخش‌‌‌‌‌هاي اقتصادي ايران بررسي شده است. در اين راستا، يك الگوي تعادل عمومي در چارچوب الگوهاي تعادل عمومي ORANI-G و با توسعه آن به طوري كه منطبق بر اقتصاد ايران بوده و بخش مالي اقتصاد را نيز شامل شود، تدوين شده است. در اين الگو از ماتريس حسابداري اجتماعي مالي ايران بر مبناي آخرين جدول داده– ستانده منتشر شده توسط مركز آمار ايران در سال 1380 به عنوان پايه آماري الگو استفاده شده است. پس از تدوين الگوي CGE مالي، شبيه‌سازي‌هايي در قالب دو سناريو انجام شده است. مقايسه نتايج حاصل از سناريوي كاهش نرخ سود تسهيلات بانكي در همه بخش‌هاي اقتصادي و سناريوي افزايش عرضه تسهيلات بانكي حاكي از آن است كه اثر كاهش نرخ سود تسهيلات بر توسعه بخش‌هاي اقتصادي بيشتر از اثر افزايش عرضه تسهيلات است. به طوري كه رشد توليد ناخالص داخلي واقعي نيز در سناريوي اول تقريباً دو برابر سناريوي دوم (2/1 درصد در برابر 6/0 درصد) افزايش مي‌يابد. همچنين در سناريوي اول، صادرات با رشد مثبت و در سناريوي دوم با رشد منفي مواجه مي‌شود. علاوه بر اين اجراي سناريوي اول منجر به كاهش نرخ رشد تورم و سناريوي دوم منجر به افزايش آن مي شود. در مقابل با افزايش عرضه تسهيلات، كل سرمايه ثابت تشكيل شده در اقتصاد 6/1 برابر سناريوي كاهش نرخ‌ها، رشد مي‌نمايد. اين نتايج حاكي از آن است كه يك نوع مصالحه بين اين دو سياست از لحاظ تاثيرات آن بر اقتصاد وجود دارد كه بسته به اهداف و اولويت‌هاي سياست گذار يكي بر ديگري ممكن است ترجيح داده شود.

This study investigates the effects of two policies of reducing profit rate and increasing supply of credits on the growth of production in the economic sectors in Iran. To achieve the goal, the ORANI-G computable general equilibrium model was modified tothe present situation of Iranian economy. The model was also extended to accommodate the financial sector of the economy. To use the CGE model, a financial social accounting matrix based on the latest input-output table published by Statistical Center of Iran in the year 2001 was developed. Using the developed model, two scenarios were simulated. Simulation results of reducing interest rate of credits supplied to the sectors showed that the effects of this scenario on expansion of economic sectors is higher than the impact of the second scenario in the form of increasing supply of credits. This increased the real GDP growth rateby almost twice (1.2% versus 0.6%) of that in the second scenario. furthermore, the total exports experienced positive growth in the first scenario while it faced the negative growth in the second one. Additionally, a reduction in the profit rate of credits reduced prices of commodities and services, which in turns increased the inflation rate by 0.53 percent. However, increase in supply of credits led to an increase in the prices of commodities and services . This caused a rise in inflation rate by 0.04 percent. Increase in supply of credits, however, caused an increase in fixed capital formation in the economy by 1.6 times comparing to the profit rates reduction scenario. These results revealed that there is a compromise between these two policies with respect to their effects on the economy. Based on the goals and priorities of policymakers, one of the policies might be preferred to the other one.