اثرات سميت بور بر رشد رويشي، خصوصيات فيزيولوژيكي و توزيع بور در دو تركيب پايه- پيوندك درخت بادام (Prunus dulcis Mill.)

Effects of B Toxicity on Vegetative Growth, Physiological Characteristics and Boron Distribution in Two Scion-rootstock Combinations of Almond

سميت بور يك عارضه مهم است كه مي تواند رشد گياهان را در محيط‌هاي خشك و نيمه خشك محدود نمايد. استفاده از پايه هاي متحمل كه مانع از جذب يا انتقال بور به قسمت هاي هوايي گياهان مي شوند، سميت بور در پيوندك را كاهش داده و به تبع آن تحمل مقادير بيش از حد بور در منطقه ريشه افزايش مي يابد. بدين منظور، جهت ارزيابي اثرات سميت بور بر رشد رويشي، خصوصيات فيزيولوژيكي و توزيع بور درخت بادام رقم فراگنس، آزمايشي با سه سطح بور (mg/L 20، 10، 25/0) از اسيد بوريك و دو پايه بادام (GF677، Tuono) به صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاًً تصادفي با چهار تكرار در محيط كنترل شده به اجرا درآمد. نتايج نشان داد كه سميت بور اثرات معني داري بر رشد رويشي، خصوصيات فيزيولوژيكي و توزيع بور در درخت بادام داشت. با افزايش سطوح بور در محلول غذايي، صفات رويشي شامل درصد توليد برگ و رشد طولي شاخه اصلي به صورت معني داري كاهش يافت. هر چند، تركيب Fr/Tuono نسبت به Fr/GF677 كمتر تحت تاثير قرار گرفت. همچنين، خصوصيات فيزيولوژيكي نظير درصد نشت الكتروليت، محتواي پرولين و درصد نكروز برگ به صورت معني داري در هر دو تركيب پايه- پيوندك افزايش يافت. بر اساس نتايج حاصله، پايه GF677 به دليل عدم كاهش جذب و يا انتقال مقادير بيش از حد بور از سيستم ريشه به قسمت‌هاي هوايي پيوندك، حساسيت بالايي به سميت بور داشته، در حالي كه پايه Tuono از طريق مكانيسم توزيع ترجيحي بور در ريشه ها، مانع افزايش تجمع بور در برگ‌هاي جوان و بافت مريستمي شده و تا حدودي اين اندام‌هاي حساس را در مقابل صدمات ناشي از سميت بور حفظ كرده است. در نهايت، به نظر مي‌رسد كه در شرايط مقادير بيش از حد بور پايه Tuono تحمل بالاتري نسبت به پايه GF677 دارد.

Boron (B) toxicity is an important disorder that can limit plant growth in arid and semi-arid environments. It has been proven that use of tolerant rootstocks impede B uptake or transport to the aerial portions of plants. This may alleviate B toxicity in the scion, consequently improves the tolerance to excess B in the root zone. An experiment was conducted to find the effects of B toxicity on vegetative growth, physiological characteristics and B distribution of almond tree (Prunus dulcis Mill.) cv. “Ferragnes” grown in the controlled environment. Three levels of B (0.25, 10, 20 mg/L) from H3BO3 and two almond rootstocks (GF677, Tuono) were factorially combined in a completely randomized design with four replications. The results showed that B toxicity had significant effects on vegetative growth, physiological characteristics and B distribution in almond tree. With increasing B levels in nutrient solution, vegetative characteristics including leaf production percentage and main shoot elongation was decreased significantly. However, Fr/Tuono was affected less than Fr/GF677. Also, physiological characteristics such as electrolyte leakage percentage, proline content and leaf necrosis percentage were increased significantly in two scion-rootstock combinations. On the basis of these results, GF677 because of an inability to restrict uptake and/ or transport of excess B from root system to aerial parts of scion, have a higher sensitivity to B toxicity. Instead, Tuono via mechanism of preferential distribution of B in roots inhibited the accumulation of high concentration of B either in young leaves or meristematic tissues partially and protected these susceptible organs against injury caused by B toxicity. In conclusion, it seem that under excess B conditions Tuono rootstock have higher tolerance than GF677.