اوضاع اجتماعي و اقتصادي دامغان در دوره قاجار(از آغاز تا سال 1310 ق)

The Social and Economical Conditions ofDamghan in Qajar Age(From the Beginning to 1310 A.H.)

تاريخ اجتماعي ايران آن‌چنان كه بايسته است بررسي نشده است. علت عمده اين امر كمبود منابع تاريخي و غالباً بي‌توجهي مورخان به احوال رعايا بوده ‌است، ولي از دوران قاجار منابع بسيار و متنوعي باقي مانده است كه بسياري از آن‌ها، همچون خاطره‌نويسي‌ها، به ‌سبب ماهيتشان به احوال عامه توجه كرده‌اند. هدف اين پژوهش بررسي علل پس‌رفت اقتصادي شهر دامغان و تاثير آن در اوضاع اجتماعي اين شهر در اوايل و اواسط دوران قاجار (از آغاز تا حدود 1310 ق) از منظر مطالعات تاريخ اجتماعي و تاريخ محلي است. شهر كهن دامغان در مسير راه‌هاي بازرگاني و زيارتي قرار داشت و اهالي آن از مهم‌ترين گروه‌هاي تامين‌كننده نيروهاي نظامي قاجارها بودند. با وجود اين عوامل و پيوستگي و نزديكي دامغان به مسقط‌الراس قاجارها و همچنين رونق كشاورزي و اقتصادي انتظار مي‌رفت كه اين شهر در اين دوران توسعه بسيار يافته باشد، ولي بررسي‌ها از كاهش جمعيت و ركود اقتصادي آن در اين دوران حكايت دارند. اين پژوهش بر ‌آن است به شناسايي علل و عوامل موثر در روند توسعه اقتصادي و اجتماعي دامغان در اوايل و اواسط دوران قاجار بپردازد.

So far there is not an appropriate inquiry about social history of Iran. The main cause of this is the shortage of historical sources and often historicians’s indifference to peasant’s lives. But from this age numerous varied sources remained that many of them paid attention to the peasant’s lives. The goal of this inquiry is to analyze the causes of economical regress and its impact upon social situation of this town in that period from the point of view of social history studies and local history. Here we try to recognize the influencing causes of the process of economical and social development of Damghan in the beginnings and the middle of Qajar age.