آگاهي، عملكرد و تهديد درك شده نسبت به سرطان پستان در زنان شهرگرگان

Knowledge, Practice and Perceived Threat toward Breast Cancer in the Women living in Gorgan, Iran

زمينه و هدف: سرطان پستان، يكي از شايع ترين سرطان ها در بين زنان سراسر دنيا است. اين مطالعه با هدف تمكين روش هاي غربالگري سرطان پستان و ارتباط آن با حساسيت و شدت درك شده در بين زنان شهر گرگان انجام گرفت. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي از نوع مقطعي، 300 نفر از زنان مراجعه كننده به دو پايگاه بهداشتي شهر گرگان كه به صورت خوشه اي انتخاب شده بودند، وارد مطالعه گرديدند. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه اي مشتمل بر اطلاعات دموگرافيك، سيوالات آگاهي و عملكرد بود. سيوالات بخش تهديد درك شده(حساسيت و شدت درك شده) بر گرفته از مقياس الگوي اعتقاد بهداشتي چمپيون (CHBMS) در مورد روش هاي غربالگري سرطان پستان بود. يافته ها: دامنه سني افراد مورد بررسي 60-18 سال با ميانگين و انحراف 3/7 ±3/30 سال بود. در بخش آگاهي 3/88 درصد نتوانستند به هيچ يك از سيوالات پاسخ صحيح بدهند. در بخش عملكرد 3/31درصد سابقه خود آزمايي پستان، 3/11درصد سابقه معاينه باليني توسط پزشك يا كاركنان بهداشتي و 5 درصد سابقه انجام ماموگرافي داشتند. 7/4درصد حساسيت درك شده بالا و 7/46درصد شدت درك شده بالا داشتند. حساسيت درك شده بالا با انجام خود آزمايي و معاينه باليني پستان ارتباط معني داري نداشت، ولي با انجام ماموگرافي ارتباط معني- داري داشت (042/0=p). نتيجه گيري: آگاهي و عملكرد زنان مورد بررسي نسبت به روش هاي غربالگري سرطان پستان نامناسب بود. حساسيت درك شده اكثر آنان نسبت به سرطان پستان پايين بود. انجام مداخلات براي افزايش آگاهي و حساسيت درك شده بالا به منظور دستيابي به عملكرد مناسب و مطلوب در زمينه غربالگري سرطان پستان محسوس است.

Background and Objective: Breast cancer is the most frequent cancer among women worldwide. The objective of the current study was to assess the breast cancer screening behaviors adherence rate and its relation with perceived susceptibility and perceived severity in Gorgan, Iran. Material and Methods: In a cross sectional study, 300 women referring to two health centers were selected through cluster sampling . Data gathering instrument was a questionnaire including demographic, knowledge and practice questions related to breast cancer screening behaviors. Perceived susceptibility and perceived severity measured by Champion’s Health Belief Model Scale. Results: The subjects are 18 to 60 years (30.3 ± 7.3). In knowledge part, 88.3% could not answer any question. In practice section, they have breast self examination (33%), clinical breast examination (11.3%) and mammography (5%) in their past history. Four- point -seven percent have high level of susceptibility and 46.7% high level of severity. Higher susceptibility was significantly associated with mammography (p=0.042) performance and not associated with breast self examination and clinical breast examination. Conclusion: The participantʹs knowledge about breast cancer screening was inappropriate. Meanwhile, the majority of them have low level of perceived susceptibility. It is a necessity to improve the knowledge and perceived susceptibility for enhancing the breast cancer screening behaviors. Key words: Breast cancer, Screening behaviors, Perceived threat, Perceived susceptibility, Perceived severity, Knowledge, Practice