رويكردهاي نوين تفسيري در شبه قاره هند؛ نقد و بررسي تفسير «ترجمان القرآن»

New Exegetical Approaches in the Indian Subcontinent: A Study and Criticism of the Commentary of “Tarjuman al-Quran”

رويكردهاي نوين تفسيري در شبه قاره هند، حاصل تماس مستقيم يا غيرمستقيم با قدرت‌هاي استعماري غرب، در اواسط قرن نوزده است. سِر سيد احمدخان (1898-1817م.) جز اولين مفسريني است كه تلاش كرد مفاهيم اساسي قرآن را با كمك يافته‌هاي علوم جديد در شبه قاره ارايه نمايد. تفسير ايشان در حلقه علماي سنتي نه تنها با استقبال جدي مواجه نشد، بلكه عكس‌العمل‌هايي را نيز به همراه داشت. در اين ميان، محي‌الدين احمد، معروف به مولانا ابوالكلام آزاد 1958-1888م.)، اديب، عالم و فعال سياسي مشهور، با وجود اين‌كه زندگي پرفراز و نشيبي در عرصه سياست داشت، موفق به ارايه ترجمه و تفسيري از قرآن كريم با نام «ترجمان القرآن» به زبان اردو شد. تفسير وي مورد استقبال در محافل تجددگرايان و همچنين علماي سنتي قرار گرفته است. البته ناگفته نماند كه آزاد در رويكرد نوين به مسايل، از افكار احمدخان بسيار متاثر بوده است. تفسير وي اگرچه رويكردي نوين نسبت به مسايل معاصر را به ذهن متبادر مي‌سازد، در عين حال، خالي از نگاه سنتي به مسايل طرح شده در آيات نيست. وي در اين تفسير تلاش فراواني كرده واژه‌ها و مفاهيم را به همان نحوي كه در زمان پيامبر(ص) فهميده مي‌شد، تفسير نمايد. آزاد بر اين مطلب تاكيد فراوان دارد كه قرآن يا اسلام نيامده تا ديني جديد ارايه كند؛ بلكه پيروان ساير اديان را دعوت مي‌كند به تعاليم اصيل خويش عمل كنند.

New exegetical approaches in the Indian subcontinent are the outcome of direct or indirect communication with the colonizing powers of the west in the middle of the 19th century .Sir Seyyed Ahmadkhan is one of the first commentators who tried to present the essential Quranic concepts with the help of the findings of modern science in the Indian subcontinent .His commentary not only did not face the warm welcome of the Sunni scholars ,but it gave rise to certain reactions and oppositions .In the midst of this process , Muhyi al-Din Ahmad , known as Mawlana Abulkalam Azad (1888-1958) the famous man of letters , scholar, and political activist , in spite of his vicissitudes in the field of politics managed to present a translation and exegesis of the holy Quran in Urdu entitled” Tarjuman al- Quran”. His exegesis was welcomed in modernist and Sunni circles .However it should be noted that in his new approach , Azad was certainly influenced by the thoughts of Ahmadkhan .Although his commentary deals with contemporary issues in a new approach ,it is not devoid of traditional view towards the issues raised in Quranic verses .He has done his best to interpret the Quranic terms and concepts as understood in the time of the holy prophet .Azad emphasizes that the Quran and Islam do not mean to introduce a new religion .Rather , they call the followers of other religions to act according to their genuine and original teachings.