تعيين اقليم گياهي براساس تنوع و فرم هاي زيستي در ارسباران

The Determination of phytoclimates based on biodiversity and biological forms in Arasbaran

منطقه ي مورد مطالعه قسمتي از جنگل هاي ارسباران است كه در 50 كيلومتري شمال غربي شهرستان كليبر و در فاصله ي 8 كيلومتري رود ارس در عرض جغرافيايي َ52 ْ38 - َ50 ْ38 شمالي و طول جغرافيايي َ46 ْ46 – َ44 ْ46 شرقي قرار دارد. ارتفاع متوسط منطقه از سطح دريا 1100 متر است. منطقه ي مزبور از سمت شمال به روستاي كلاله، از سمت شرق به روستاي وايقان و در سمت جنوب به رودخانه ي ايلگنه چاي و از سمت غرب به روستاي تيمور بيگلو محدود مي شود. غناي تركيب فلور نشان از مساعد بودن شرايط اكولوژيك دارد و تركيب فلور از تنوع اقليمي و خاك متاثر مي گردد. بر اين اساس مطابق فصل رويش و دوره ي رويش تمام گونه هاي گياهي موجود در منطقه جمع آوري گرديده و مورد شناسايي قرار گرفتند. نتايج نشان مي دهد پوشش گياهي اين منطقه شامل 220 گونه، 170 جنس و 61 تيره گياهي است. تعيين فرم هاي زيستي براساس طبقه بندي رنكيه انجام گرفت. تقسيم بندي فرم هاي زيستي بر اساس فاصله ي قرار گرفتن جوانه ي احيا كننده ي حيات از سطح خاك صورت مي گيرد. براساس اين تحقيق در ناحيه ي مورد نظر 100 گونه ي همي كريپتوفيت، 58 گونه ي فانروفيت، 43 گونه ي تروفيت، 13 گونه ي ژيوفيت و 6 گونه ي كامفيت وجود دارد و سيماي ظاهري رويش با گياهان فانروفيت است. فرم هاي زيستي ياد شده به ترتيب 45، 26، 19، 6 و 3 درصد كل گونه ها را به خود اختصاص مي دهند. نسبت هاي مزبور در نواحي اقليمي مختلف تغيير مي يابند به نحوي كه مي توان چهار اقليم فانروفيتيك مناطق حاره اي مرطوب، همي كريپتوفيت مناطق معتدل نه چندان خشك، تروفيتيك مناطق گرم و معتدل با فصل خشك كم و بيش طولاني و كامفتيك عرض هاي بالا و كوه هاي مرتفع را تشخيص داد. بنابراين بر مبناي مطالعه ي انجام شده و نسبت هاي گفته شده ناحيه ي جنگلي ارسباران جز اقليم گياهي همي كريپتوفيتيك مناطق معتدل نه چندان خشك مي باشد.

The area of Study was located in 50 km of northwest of kaleibar and 8 km of Aras river. This area has 38ْ 52 - 38ْ 50 north latitude and 46ْ 44َ - 46ْ 46َ east longitude. Average altitude is 1100 meter from sealveve. The region is bounded to Kalaleh village from north, to Vaigan village from east side, to Elgeneh Chay river from South and Teymour Baigloo village from west side. Rich amount of flora are showed suitable ecological condition and this flora be effected from diversity of climate and soil. Based on growth season and vegetation period all of the plant species were collected from region and determinated. The results were showed that this area has 220 species, 170 genuses and 61 families. We used from Raunkier Danish botanist category. Category of biological forms was done based on the position of live bud from soil surface. This study were showed that this area has 100 Hemicryptophyte species, 58 Phanerophyte species, 43 Therophyte species, 13 Geophyte species, 6 Camephyte species and vegetation physiognomy is with Phanerophyte plants. This ratios change in various ecological regions so as we can determine four climates: Phanerophytic humidity temperate regions, Hemicryptophyte moderate region with partial arid, Terophytic temperate regions and moderate with long arid season and Chamaephytic high width and high mountains. Based of carried out studies and said ratios Arasbaran region was placed on hemicryptophyte with moderate partial raid region. These biological forms include 45, 26, 19, 6 and 3 percent of all species respectively.