اثر محلول‌پاشي عناصر آهن و روي بر صفات گياهي و ميزان اسانس آنيسون

Effect of Fe and Zn foliar application on plant characteristics and essential oil content of anise (Pimpinella anisum L.)

به منظور بررسي اثر مصرف آهن و روي بر مورفولوژي و عملكرد گياه آنيسون، يك آزمايش فاكتوريل شامل محلول پاشي آهن و روي در غلظت هاي صفر، 2، 4 و 6 در هزار، در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1388 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه اروميه انجام شد. نتايج نشان داد كه اثر آهن و روي بر تعداد شاخه هاي فرعي و قطر ساقه معني دار و اثر متقابل عناصر آهن و روي بر ميزان كلروفيل برگ، تعداد دانه در بوته، عملكرد زيستي و عملكرد دانه معني دار بود. حداكثر ميزان عدد كلروفيل متر (9/37) مربوط به مقادير 6 در هزار آهن و روي و حداقل ميزان آن (3/15) نيز از تركيب تيماري آهن صفر و روي 2 در هزار بدست آمد. بالاترين عملكرد زيستي (2652 كيلوگرم در هكتار) و عملكرد دانه (1372 كيلوگرم در هكتار) از تركيب هاي تيماري آهن 6 و روي 4 در هزار و كمترين عملكرد زيستي (716 كيلوگرم در هكتار) و دانه (470 كيلوگرم در هكتار) از سطوح آهن صفر و روي 6 در هزار به دست آمدند. نتايج آزمايش نشان داد كه بيشترين عملكرد اسانس (50كيلوگرم در هكتار) از گياهاني كه با آهن 6 درهزار و روي 4 در هزار تيمار شده بودند، بدست آمد و كمترين عملكرد اسانس (18 كيلوگرم در هكتار) مربوط به گياهان محلول پاشي شده با غلظت 2 در هزار آهن و روي بود. هومولن و استراگول بزرگترين جز اسانس هركدام با 18 درصد در تجزيه اسانس با كروماتوگرافي گازي بدست آمدند. براساس نتايج اين آزمايش به نظر مي‌رسد كه محلول‌پاشي آهن موجب افزايش عملكرد دانه، ميزان كلروفيل و عملكرد اسانس آنيسون شده و اين افزايش با محلول پاشي روي بيشتر شد.

To evaluate effects of foliar application of Fe and Zn on morphology and yield of anise, a factorial experiment was conducted using randomized complete block design with three replications at the Agricultural Research Station, Urmia University, Urmia, Iran, in 2008. Treatments were Fe and Zn application (0, 2, 4 and 6 g.l-1). Results showed significant effect of Fe and Zn on the number of branches and the stem diameter, and the interaction of Fe and Zn on chlorophyll content, the number of seed.plant-1, biomass yield, seed yield was also significant. The highest SPAD value (chlorophyll content) (37.9) was observed at 6 g.l-1 of Fe and Zn, and the lowest value (15.3) was measured at 0 gl-1 Fe and 2 g.l-1 Zn. The highest biomass yield (2652 kg.ha-1) and seed yield (1372 kg.ha-1) was obtained from 6 g.l-1Fe and 4 g.l-1 of Zn and the lowest biomass yield (716 kg.ha-1) and seed yield (470 kg.ha-1) belonged to 0 gl-1 and 6 g.l-1 of Fe and Zn, respectively. Results also showed that the highest essential oil yield (50 kg.ha-1) was obtained from 6 g.l-1 Fe and 4 g.l-1 of Zn, and the lowest essential oil yield (18 kg.ha-1) belonged to 2 g.l-1 Fe and Zn. Homolen and Estragole was largest component both with 18% essential oil measured by gas chromatography analysis. It is concluded that foliar application of Fe increased seed yield, chlorophyll content and essential oil yield of anise and this was enhanced by foliar application of Zn.