حافظه تاريخي، هويت قومي و جهاني‌شدن: پژوهش بين‌نسلي در شهر سنندج

Historical Memory, Ethnic Identity and Globalization: An Intergenerational Study in Sanandaj

هرچند مسيله هويت و حافظه تاريخي قدمتي به عمر تاريخ دارد، درحقيقت محصول عصر مدرن و از موضوعات اصلي مورد توجه در جامعه‌شناسي معاصر است. در ايران نيز بحث درباره اين موضوع با ظهور گفتمان مدرنيسم و شكل‌گيري دولت مدرن آغاز شده و تا امروز ادامه يافته و با توجه به ناهمگوني فرهنگي و قومي جامعه ايران و تحولات جهاني امروزه اين‌گونه مباحث اهميت فزاينده‌اي يافته است. پژوهش موجود در همين راستا و براي بررسي رابطه بين حافظه تاريخي، هويت قومي و جهاني‌شدن در كردستان ايران صورت گرفته است. در بخش نظري بر اساس نتايج به‌دست‌آمده از بررسي ديدگاه‌ها و مرور منابع تجربي موجود چارچوبي نظري تنظيم شد و در قالب آن فرضيه‌هاي اصلي مطرح گرديد. پژوهش به روش چندگانه (روش پيمايشي و روش اسنادي) و با استفاده از پرسش‌نامه در مورد 455 نفر نمونه از افراد 15 سال به بالاي ساكن شهر سنندج ايران انجام گرفته است. نتايج پژوهش بر بالابودن ميانگين هويت قومي نسل كهن‌سال، حافظه تاريخي نسل ميان‌سال و بهره‌گيري از رسانه‌هاي جهاني نسل جوان دلالت دارد. همچنين يافته‌ها نشان مي‌دهد كه به ترتيب متغيرهاي جامعه‌پذيري به‌شيوه كردي، احساس تبعيض قومي و حافظه تاريخي بيشترين تاثير را بر متغير هويت قومي داشته و در مجموع حدود 34 درصد تغييرات هويت كردي را تبيين مي‌كنند.

Identity and collective memory is one of the fascinating subjects in modern sociology. In Iran, it arose again as modern and government-nation discourse emerged, and has been endlessly discussed since then. Such subjects have assumed an increasing importance due to the multi-cultural and multi-ethical context of Iranian society and recent global developments. Accordingly, the present study has been undertaken to examine the relationship between historical memory, ethnic identity and globalization in Kurdistan, Iran. Based on the results obtained from the research literature and existing sources, a theoretical framework was established within which the main hypotheses were formed. For collecting data, the research used various methods including documentary and survey methods. A questionnaire distributed among a population of 455 individuals aged over 15 years- old in Sanandaj, Iran. The results showed that ethnic identity of old generation, historical memory of middle-aged and young generation exposed to international media is above average. Also, the findings revealed that Kurdish socialization, the feeling of ethnic discrimination, and historical memory have the highest impact on the variable of ethnic identity respectively and explain about 34% of changes in Kurdish identity.