توسعه فرهنگي جوامع شمال فارس در دوره باكون: تپه مهرعلي

Cultural Development of Northern Fars Societies During the Bakun Phase: Tappeh Mehr Ali

دوره باكون يكي از مهم‌ترين فرهنگ هاي عصر مس سنگي ايران، مرحله مهمي در زمينه تغييرات اجتماعي- اقتصادي جوامع پيش از تاريخ ايران در فارس محسوب مي‌شود. با توجه به پژوهش هاي باستان شناسي، اطلاعات مفيدي از اين دوره فراهم شده است كه بيانگر گسترش يك فرهنگ نسبتاً همگون با پراكنش سفال نخودي منقوش در سراسر فارس و استان هاي هم‌جوار آن است. شمال فارس يكي از مناطق حاشيه اي و سرحد، برهم ‌كش هاي فرهنگي با مناطق مركزي حوضه رود كر و حوضه هاي هم‌جوار آن در دوره هاي باكون داشته است. كاوش هاي باستان شناختي تپه مهرعلي در شهرستان اقليد، در سال هاي 1385 و 1387 مدارك قابل توجهي در اين مورد با فرهنگ باكون آشكار ساخت كه بررسي آنها، موضوع اين مقاله است. اين مدارك چنين ارتباطات و توسعه-هاي فرهنگي را در دوره باكون تقويت مي نمايد و توالي استقراري فرهنگ باكون را تا حدودي روشن تر مي سازد.

The Bakun phase, as one of most significant Chalcolithic cultures of Fars province attributed basic stage related to socio-economic transformation in early village societies of Iran. On the basis of varied archaeological researches regarding Bakun phase, revealed relatively homogenous culture on the whole of Fars and some its neighbors was characterized by Black on Buff painted ceramic assemblage. Northern Fars or Sarhad, as borderland, have had some social interactions between Kur River basin and surrounding regions during Bakun Phase. Rescue excavation at Tappeh Mehr Ali on the Eghlid district during two seasons in 2006 and 2008, uncovered evidences related to Bakun phase, which analysis of them is subject of the paper. The evidences monitor the cultural interactions, and also review Bakun stratigraphic sequences on Northern Fars.