ارزيابي مدل شماره منحني(CN) در تخمين رواناب درحوضه آبريز مادرسو استان گلستان با استفاده از GIS

Assessment of CN method in runoff Estemation using of GIS In Madarsu basin in Golestan province

همه ساله در اثر نفوذ توده هواهاي مختلف و همچنين شرايط محلي پديده سيل خسارات هنگفتي به منابع طبيعي و اقتصادي وارد مي-كند. گاهي در اثر موج سيلاب و يا غلظت زياد مواد رسوبي برخي از ايستگاه هاي آبسنجي تخريب مي گردد و داده هاي ثبت شده با مقادير واقعي آن مطابقت ندارد، همچنين با توجه به اينكه اكثر حوضه هاي آبخيز كوچك در كشور ما فاقد ايستگاه هيدرومتري مي باشند لذا براي برآورد رواناب نياز به روش مناسبي است تا با استفاده از آن در اين حوضه ها، رواناب را محاسبه نموده و در برنامه ريزي هاي مديريتي و حفاظتي براي كنترل سيلاب و فرسايش از آنها استفاده كرد. براي برآورد رواناب و حجم سيلاب ها در اين مقاله از روش تجربي CN استفاده شده است. در اين مطالعه اصول روش كار استفاده از داده هاي آماري(سال هاي آماري 86-56 ايستگاههاي هواشناسي، رباط قره بيل، چشمه خان، حق الخواجه، دشت، دشت شاد، تنگراه، قوجمز، تيل آباد، پيشكمر، گاليكش و ايستگاه هيدرومتري تنگراه)، تحليل داده هاي مكاني و همچنين استفاده از تصاوير ماهواره اي جهت تهيه نقشه شماره منحني در مدلSCS با تكنيك GIS مي باشد كه در مرحله بعد با بكارگيري معادلات روش SCS و نقشه CN و لايه بارش، پهنه هايي كه پتانسيل ايجاد رواناب مشابهي دارند تعيين گرديد. همچنين جهت ارزيابي روشCN چند سيلاب مخرب انتخاب گرديد كه نشان از همبستگي زياد نتايج محاسبه از روش شماره منحني با رواناب مشاهده شده مي باشد و همچنين اين نتيجه فراهم شد كه استفاده از مدل وزني در محاسبه شماره منحني اين امكان را فراهم مي سازد كه تمام عوامل موثر در توليد رواناب در نظر گرفته شود و در نتيجه تخمين درست تري از رواناب ناشي از بارندگي بدست آيد.

Every year, due to the penetration of cyclone and different air masses and also local conditions, the resulting flood phenomena causes extreme damage to the natural and economical resources. Sometimes, due to the flood waves or high density of residual materials, hydrometric stations are damaged and consequently the recorded data do not match to real data. Considering the lack of hydrometrical stations in most of the small watersheds, determination of runoff and maximum flood discharge requires a suitable method to estimate runoff and peak flow which to be used in flood and erosion control management plans. In this study empirical CN method is used. In this study, a principle of work method is applying of statistical data (????? statistics year of climatology stations Robate ,Ghare bil, Cheshmekhan, Hagholkhaje, Dasht, Dashte shad, tangrah,Ghojmaz,Til abad, pishkamar, Galikesh and station hydrometric Tnagrah). Spatial data analysis and also using of satellite images for gaining CN map in SCS model with GIS, in the next stage recognized applying the SCS equation, CN map and precipitation layer which zones have the potential for creating of similar runoff. In this study, also due to assessment curve number CN choice several flood danger that the results shows the high correlation between curve number calculated and curve number observed and also resulted that use of weight model in curve number calculate provided to consider all of effective factors in runoff existing and at the result attain reliable estimate of runoff resulting the rainfall.