ارزيابي مكان‌يابي پروژه‌هاي مسكن مهر با رويكرد كالبدي-زيست محيطي، با استفاده از مدل سلسله مراتب AHP(نمونه موردي استان يزد)

Assesment of Site Selection for Mehr housing projects Via physical and Envivonmntal approach by AHP Model (Case Study of Yazd Province)

مكان يابي مناسب زمين يكي از مهمترين عامل ايجاد مسكن و به دليل دارا بودن ماهيت چند وجهي، فرآيندي بسيار پيچيده است. استفاده از مدل هاي تصميم گيري در مكان يابي موجب تسهيل و انتخاب بهينه سايت مي گردد. يكي از روش هاي تصميم گيري از طريق وزن دهي به معيارها، روش تحليل سلسله مراتبي AHP است. با استفاده از اين روش معيارها و زيرمعيارها رتبه بندي مي شوند و گزينه هاي مناسب براي مكان يابي انتخاب مي شوند.دراين مقاله با هدف تسهيل مكان يابي فضاهاي مسكوني و با استفاده از روش توصيفي-تحليلي، پس از بررسي فرآيند مذكور ، معيارها و زير معيارهاي موثر در مكان يابي فضاهاي مسكوني معرفي و درخت واره سلسله مراتب معيارها ترسيم مي شود، سپس اين معيارها در قالب پرسشنامه اي تنظيم و در بين متخصصان برنامه ريزي شهري و مسكن توزيع شده و براي ميانگين وزن هاي داده شده هر معيار و زيرمعيار، از مقايسه‌ دو دويي ماتريس هاي توماس ال ساعتي، جهت رتبه بندي استفاده شده است. نهايتاً تحقق معيارهاي مذكور به ترتيب اولويت آن در 13 پروژه مسكن مهر استان يزد به عنوان نمونه مطالعات ميداني بررسي مي شود. اطلاعات لازم براي مكان يابي نيز در قالب پرسشنامه اي از سازمان مسكن استان يزد استخراج و سپس داده هاي خام دسته بندي و تحليل شدند و برآيند نتايج به شكل ماتريس ارزيابي مكان يابي براي كل پروژه ها ترسيم شده است. نتايج ارزيابي نشان از مكان يابي مناسب پروژه هاي مذكور بوده و البته نواقصي نيز وجود دارد كه مسلماً پاسخ گويي همزمان به تمام معيارها بسيار دشوار است و در مواردي با توجه به اولويت هاي مطرح شده پاسخ گويي به يك معيار منتج به عدم امكان مكان يابي مناسب مي گردد.

Suitable land locating is one of the most important factors of housing production, since the multifaceted nature of this process is very complex. Using models and software in land locating facilitates decision making and helps in optimum site selection. Analytical Hierarchy Process (AHP) is one of the main decision-making methods that works with giving weight to criteria. Using this method criteria and sub-criteria will be classified and finally the best alternative for locating will be selected. In this paper with the goal of facilitating the best land locating for residential space, using descriptive-analytical method, first we explain the process of the method, then the effective criteria in residential land locating will be introduced and the hierarchy tree of criteria will be drawn. The criteria has been set in questionnaire format and distributed between urban studies and housing Experts. The average weight of every criteria and sub-criteria in the way of binary comparisons has been calculated using Excel software. After Prioritization of criteria in AHP method, Realization of criteria Surveyed in 13 Masken-e-Mehr projects as a case study. The necessary information for locating in the questionnaire format has been extracted from Yazd urban organization and then data has been classified and analyzed and finally analytical matrix for locating residential project of Yazd has been drawn.