ارزيابي رضايتمندي مسافران از كيفيت سيستم اتوبوسراني با استفاده از مدل رگرسيون رتبه اي (نمونه موردي شهر شيراز)

An Ordered Legit Regression Model for Evaluation of Passenger Satisfaction of Shiraz Bus System

افزايش سريع وسايل نقليه موتوري وبالارفتن نرخ مالكيت خودرو دركلانشهرهاي كشورمان، مشكلات زيادي همچون تراكم ترافيكي وعواقب ناشي از آن مانند افزايش ميزان آلودگي هوا را به دنبال داشته است. تجربه نشان مي‌دهد گرايش عمومي به حمل‌ونقل عمومي، با افزايش سطح درآمد و دسترسي به وسيله نقليه شخصي كاهش مي‌يابد. يكي از راهكارهاي تشويق اقشار متوسط و برخوردار اجتماعي به استفاده بيشتر از خدمات حمل و نقل عمومي، ارتقا جذابيت آن بر اساس سليقه و خواست استفاده‌كنندگان است و بر همين اساس، تامين رضايت مسافرين از معيارهاي تعيين‌كننده موفقيت سيستم‌هاي حمل‌و نقل عمومي است. اين مقاله با هدف بررسي رضايت مسافرين از خدمات حمل‌ونقل اتوبوسرااني درون شهري در سطح كلانشهر شيراز ارايه شده و تلاش مي‌كند تا به شناسايي عوامل موثر بر رضايتمندي مسافرين بپردازد. داده‌هاي اوليه براي اين منظور، ازطريق تكميل پرسش‌نامه n=584)) جمع‌آوري شده و مورد تجزيه و تحليل توصيفي و تحليلي قرار گرفته اند. بابهره‌گيري از تحليل همبستگي، مدل رگرسيون رتبه‌اي و آزمون خطوط موازي مشخص گرديد كه عواملي همچون سطح تحصيلات، مالكيت و ميزان استفاده ازخودرو، سرفاصله زماني عبور اتوبوس و همچنين فراواني استفاده از اتوبوس مهمترين عوامل تاثير گذار بر ميزان رضايت استفاده كنندگان مي باشند. بررسي نتايج همچنين نشان داد كه فراواني استفاده از اتوبوس توسط يك مسافر لزوما به مفهوم رضايتمندي از خدمات ارايه شده نمي باشد.

The rapid increase of motor vehicles and car ownership rates in urban areas has led to serious concerns such as increasing traffic congestion and air pollution. Public transport is an important solution for such problems. However, the current trend of passenger demand for bus shows a decreasing figure for bus market. Discovering such kind of problem is an important research issue. It seems that making public bus system more attractive and viable could increase the share of travelers choosing the bus as a sustainable mode of travel. This paper gives an attempt to survey a sample of passengers attending in all 11 bus transfer points throughout Shiraz Metropolitan area asking them to describe their satisfaction with current public bus system. The primary data was collected using a survey questionnaire. Then, several statistical analyses including correlation analysis, ordinal regression and test of parallel lines were applied to discover the factors affecting passenger satisfaction level. The following factors showed significant roles affecting passenger satisfaction: education level, car ownership, frequency of car use, bus headway and the frequency of bus usage. Furthermore, the analysis showed that frequent bus users were less satisfied with the current level of service confirming the necessity of improving the quality of the system.