تعيين موثرترين فاكتورهاي تاثيرگذار بر ميزان ربايش در گياه گون زرد (Astragalus parrowianus) با استفاده از روابط همبستگي و مدل هاي رگرسيوني (مطالعه موردي : مراتع معرف و زوجي گنبد واقع در استان همدان)

Determine the most effective factors influencing the level of interception in Astragalus parrowianus, using Correlation and regression models (Case study: Gonbad Rangeland in Hamadan province)

گياهان در مراتع بخشي از بارش را بدون آنكه تاثير مثبتي در ذخيره رطوبتي خاك داشته باشد، توسط تاج پوشش هوايي خود دريافت و از دسترس خارج مي سازند . به عبارتي ربايش گياهان منجر به كاهش بارش موثر در مراتع مي گردد. جهت بررسي ميزان ربايش در گياه گون زرد به عنوان گونه اي غالب در مراتع مطالعاتي، پس از تعيين 9 واحد كاري از طريق نرم افزار ArcGIS، در 56 تكرار از دستگاه شبيه ساز بارش با شدت متوسط 5 ميلي متر در ساعت استفاده شد و در هر پلات بارش، خصوصيات مورفولوژيكي گياه (قطر بزرگ و قطر كوچك تاج پوشش، ارتفاع متوسط گياه، حجم و سطح تاج پوشش)، عوامل فيزيوگرافي (ارتفاع از سطح دريا ، درصد شيب و جهت شيب) و ميزان ربايش در پايه هاي گون زرد بررسي و ثبت گرديد و با در نظرگرفتن ميانگين ابعاد حجمي گياه و استفاده از روش كلاس بندي سريع (Quick sort) پايه هاي مختلف از يكديگر تفكيك و در دو گروه قرار گرفتند. گروه اول پايه هايي با حجم 002/0 تا 02/0 مترمكعب و گروه دوم پايه هايي با حجم 02/0 تا 087/0 مترمكعب. داده هاي جمع آوري شده جهت بررسي ميزان همبستگي و تعيين مدل هاي خطي ساده و چندمتغيره رگرسيوني به نرم افزار آماري Minitab معرفي شدند. نتايج نشان دادند كه در گروه اول با متوسط سطح تاج پوشش 642 سانتي مترمربع، ميزان ربايش 421/4 درصد از كل بارش و در گروه دوم با متوسط سطح تاج پوشش 1640 سانتي مترمربع، ميزان ربايش 85/1 درصد از كل بارش است. در گروه اول، ربايش در سطح 1 درصد همبستگي منفي و معناداري با قطر بزرگ تاج پوشش (729/0-=R) و در سطح 5 درصد با سطح تاج پوشش (507/0- = R) دارد. در گروه دوم، ربايش همبستگي منفي و معناداري در سطح 1 درصد با سطح تاج پوشش (929/0- =R) با قطر كوچك تاج پوشش (874/0- =R) با قطر بزرگ تاج پوشش (76/0- =R) و با حجم گياه (83/0- =R) نشان داده است. به عبارتي با افزايش ابعاد حجمي و افزايش فضاهاي خالي در تاج پوشش گياه، ميزان ربايش كاهش يافته است. با استفاده از مدل هاي رگرسيوني به دست آمده نيز تخميني از ميزان ربايش بدون قطع و توزين مجدد گياه به دست مي آيد.

plants in Rangelands intercept part of rainfall with out increased soil humidity . in this study was carrid out plant morphological characteristics (large and small diameter, canopy diameter, plant height, size and level of cover), physiographic factors (altitude, slope and percent slope) and rate of interception in Astragalus parrowianus . Average of plant size and volume were recorded, and considering the class using a rapid (Quick sort) of the base and the two groups were separated from each other. The first group bases with 0.002 to 0.02 m3 and second base with size 0.02 to 0.087m3. Data collected to assess the correlation and simple linear and multivariate regression models were introduced to Minitab statistical software . Results showed that the first group with an average level of cover 642 square centimeters, has 4.421 percent interception and in the second group with moderate precipitation and surface cover 1,640 square centimeters, of interception 1.85 percent of the total precipitation. In the first group, grab the 1% level and significant negative correlation with the large diameter of the canopy (R=-0.729) and the 5% level with the canopy level (R=-0.507) is. In the second group, interception and significant negative correlation at 1% level of cover (R=-0.929) with small diameter canopy (R=-0.874) with large diameter canopy (R=-0.76 ) and plant size (R=-0.83) is shown. with increasing size and increasing the volume of voids in the canopy, the level of abstraction is reduced. Using regression models obtained from the estimated level of interception without stopping and re-weighing the plant is obtained.