تحليل و بررسي تقسيم‌بندي‌هاي ارايه شده در قرايات قرآن كريم

Analysis and Survey of Classifications Presented for Qurʹʹanic Readings (al-Qirāʹʹāt al-Qur’aniyya)

«قرايت قرآن كريم» از جمله علوم قرآني است كه ريشه آن به قديمي‌ترين تاليفات دانشمندان قرآني بازمي‌گردد و به عنوان علمي بر پايه نقل، استوار است. انواع اختلاف در قرايات قرآني متعدد مي‌باشند كه تقسيم‌بندي اين انواع و جامع‌نگري در خصوص آن، از ديرباز مورد گفت‌وگوي صاحبان اين فن بوده است. اختلاف نظريات در اين ‌باره فراوان است كه دستيابي به الگوي مناسب و جامع را با دشواري روبه‌رو كرده است و همين مساله، اين شبهه را القا كرده است كه قرايات مختلف ممكن است به حدي فراوان و متنوع باشند كه اساس قرآن را تغيير دهند. در اين مقاله، پس از نقل، بررسي و نقد عمده نظريات مطرح شده درباره تقسيم قرايات، الگوي تقسيم‌بندي جامعي در انواع قرايات ارايه گرديده است. سپس، با همين الگو، هفت و ده قرايت مشهور در تمام آيات قرآن كريم بررسي و پس از شمارش و دسته‌بندي موارد، جدول نتيجه شمارش اختلافات و انفراد قاريان و راويان، ارايه شده و نشان داده است علي‌رغم اصالت قرايت واحد نبوي(ص) و عدم پذيرش قرايات مختلف به عنوان اصل نازل شده از جانب خداي متعال، تعداد و تنوع اختلافات منقول به حدي نيست كه در متن متواتر قرآني اشكال ايجاد كند.

“Reading of the holy Quran” is among Quranic sciences which is rooted in the oldest writings of Quranic scholars, and is a science based on narration. Comprehensive consideration of multiple classifications of kinds of Quranic readings has always been a matter of debate among scholars. Multiplicity as well as difference of theories in this connection makes attainment of an appropriate and comprehensive pattern difficult. It has also caused this dubiety that different readings may be so multiple and various that may basically change the Quran. Narrating, investigating, and criticizing chief opinions concerning division of readings, the present essay presents a comprehensive pattern for classification of various kinds of readings. Then, following that pattern, seven and ten celebrated readings are surveyed in all of the Quranic readings first, cases are counted and classified secondly, table of counted differences and singleness of Quranic readers and hadith transmitters is presented thirdly, and it is indicated finally that, despite authenticity of the unique prophetic reading and non-acceptance of different readings as being sent down by the Almighty, multiplicity and variety of narrated differences are not that much to harm massively-reported Quranic text.