تحليل عوامل موثر بر توزيع فعاليت هاي اقتصادي در شهر اصفهان

Analysis of the Factors Influencing the Distribution of Economic Activities in Isfahan City

مكان يابي از جمله تحليل هاي مكاني است كه تاثير فراواني در كاهش هزينه هاي ايجاد و راه اندازي فعاليت-هاي اقتصادي مختلف دارد. گاهي اوقات، استقرار يك بنگاه با مكان يابي در يك مكان اشتباه باعث تحمل هزينه ها وخسارات جبران ناپذيري مي شود. از آنجا كه از اهداف اصلي برنامه ريزي شهري، سلامت، آسايش و زيبايي مي باشد، مكان يابي صحيح فعاليت هاي اقتصادي نيز به عنوان يكي از مهمترين عناصر محيط شهري، سهم زيادي در مطلوبيت و مطبوعيت فضا از نظر شهروندان، بنگاه هاي اقتصادي و بالاخص شهرداري در شهرها دارد. عمده بنگاه هاي موجود در شهرها، بنگاه هاي خدماتي مي باشند. در شهرها به دليل وجود صرفه هاي خارجي ناشي از مقياس و به دليل كاهش هزينه ها بخصوص هزينه هاي حمل و نقل، بنگاه ها معمولاً در كنار هم متجمع مي شوند. خوشه اي شدن بنگاه هاي مشابه، هزينه ها را كاهش مي دهد، خريد براي خريدار راحت تر مي شود و همچنين خريداران بالقوه را جذب خود مي كند. اين مطالعه به دنبال بررسي توزيع فعاليت هاي مختلف در سطح شهر اصفهان، شناسايي مناطقي كه داراي تخصص و تنوع مي باشند و همچنين عوامل موثر بر مكان يابي فعاليت هاي موجود در مناطق 14 گانه شهر است. بدين منظور، ابتدا با استفاده از شاخص هاي مربوط به صرفه هاي ناشي از تجميع محلي و شهري، تخصص و تنوع مناطق مورد بررسي قرار مي گيرد و سپس با استفاده از يك مدل رگرسيوني تاثير عوامل موثر بر توزيع فعاليت ها برآورد مي گردد. بر اساس نتايج پژوهش، متغير تعداد بانك ها از جمله عوامل اثرگذار بر مكان يابي فعاليت ها مي باشد كه اين عامل به طور مثبت بر مكان يابي بنگاه ها اثر گذار مي باشد. همچنين دو عامل تخصص و تنوع كه بيانگر صرفه هاي ناشي از تجميع محلي و شهري مي باشند، از جمله عوامل بسيار موثر و با اثرگذاري مثبت بر مكان يابي فعاليت ها مي باشند.

Location analysis could lead to reduction of costs of establishing and running economic activities. Sometimes, choosing an incorrect location could dramatically increase the costs. A suitable location for economic activities is one of the most important factors in having a good urban space for citizens, firms and municipalities. In cities, most of firms are service providers. Due to the existence of external economies of scale and reduction of costs, especially transportation costs, firms are usually located near together. Clustering similar firms can lead to decreasing costs, facilitating shopping for buyers and attracting potential buyers. This study tries to investigate the distribution of economic activities in Isfahan, as well as determining specialized and diversified zones of the city. It also analyses effective factors on locating different activities. Thus, specialization and diversification of all 14 zones of Isfahan are measured and then a regression model is specified and estimated by GMM approach. Results show that number of banks has positive effect on location of different activities. Meanwhile, specialization and diversification, which are the result of the economies of scale in localized and urbanized agglomerations, are critical factors on choosing locations in the city.