ساخت و روايي سنجي مقياس اميد بر اساس منابع اسلامي

The Construct and Validity of Hope Assessment Scale according to Islamic Sources

اين پژوهش با هدف ساخت مقياس سنجش اميد اسلامي تدوين يافته است. در مطالعه منابع اسلامي از روش توصيفي و در ارزيابي روايي مقياس، از روش پيمايشي با نمونه‌اي 430 نفري از طلاب و دانشجويان شهر قم به كار رفته است. براي تعيين روايي ساختار،‌ از نظرات 8 تن از كارشناسان دين در طيف ليكرت چهار درجه‌اي بهره گرفته شده است. ميانگين نمرات همه كارشناسان بالاتر از 5/3، و ضريب تطابق كندال 243/0 با سطح معناداري 018/0 مي‌باشد. در بررسي روايي محتوا ، نظرات 7 تن از كارشناسان روان‌شناسي با ضريب تطابق كندال 181/0 با سطح معناداري 146/0 مي‌باشد. نتيجه بررسي روايي سازه به شيوه تحليل عاملي با ارزش ويژه بيش از 1، استخراج 7 بار عاملي بالاتر از 3/0 بوده كه در مجموع 719/53 درصد واريانس كل مقياس را برآورد مي‌كند. همبستگي بين عوامل و كل مقياس در سطح 01/0 معنادار مي‌باشد. عوامل استخراج‌شده در سطح نظري عبارتند از: هدف، تكيه‌گاه، اسباب و تلاش و در مرحله نهايي (پس از تحليل عاملي) عبارتند از: هدف، تكيه‌گاه اميد، اسباب اميد، تلاش، موانع اميد، رابطه فرد و تكيه‌گاه و راه‌حل‌هاي اميد. روايي ملاكي با محاسبه ضريب همبستگي مقياس اميد اسلامي و مقياس اميد اشنايدر530/0 بوده و در سطح 01/0 معنادار است. در بررسي اعتبار مقياس، ضريب آلفاي كرنباخ در دو مرحله آزمايشي و نهايي به ترتيب 883/0 و 894/0 مي‌باشد و همبستگي بين دو نيمه مقياس برابر با 828/0 مي‌باشد.

The present paper is concerned with constructing an Islamic hope assessment scale. A descriptive method was used to study the Islamic sources and a survey on a sample of 430 subjects chosen from the seminary and university students in Qom was used to evaluate the validity of the scale. The views of eight authorities on religious based on Lickertʹs four- degree scale were taken into consideration to determine the construct validity. The study of content validity indicates that the views of seven authorities on psychology based on Kendall coefficient concordance, is 0.181 with significant level of 0.146. The result of the analysis of construct validity based on factor analysis indicates that the variance of the whole scale is totally estimated to be % 53.719. The theoretically extracted factors are: the aim, base, means and endeavor; and at the final phase are: the aim, base of hope, means of hope, endeavor, obstacles to hope, the relationship of individual with base and solutions of hope. The criterion-related validity based on the calculation of correlation coefficient between Islamic hope scale and Snyderʹs Hope Scale is 0.530 with significance level of 0.01. A through study of scale validity shows that Cornbachʹs alpha coefficients are 0.883 and 0.894 respectively in the experimental and final phase and the coefficient between the two halves of the scale is 0.828.