تاثير نوسان هاي دماي سطح آب درياي مديترانه بر بارش پايكوه هاي شرقي زاگرس و چاله هاي مركزي ايران

The Effect of Mediterranean Sea Surface Temperature Oscillations on Precipitation of East Mountainsides of Zagros and Iran Central Basins

چكيده در اين پژوهش ميـزان تاثير فـصلي دماي سطح آب درياي مديترانه (Mediterranean SST) بر بـارش هاي فـصلي پايكوه هاي شرقي زاگرس و چاله هاي مركزي ايران بررسي شده است. بدين منظور ابتدا دوره هاي گرم، سرد و پايه (شرايط معمولي دماي سطح آب درياي مديترانه) براي داده هاي فصلي MedSST در دوره آماري (1970-2005) تعريف شد و سپس ميانه آماري بارش در هر دوره با عناوين (به ترتيب Rw،Rc،Rb) براي همه ايستگاه ها محاسبه گرديد و از مقادير نسبت هاي Rw/ Rb، Rc/ Rb، Rw/ Rc و Rc /Rw به منظور ارزيابي ميزان تاثير اين شرايط بر بارش استفاده شد. نتايج نشان داد زماني كه درفصل زمستان MedSST سردتر از معمول باشد، بارش زمستانه منطقه مورد مطالعه افزايش مي يابد ولي دماي گرم تر از معمول آن در فصل پاييز باعث افزايش بارش پاييزه منطقه مي شود. نتايج حاصل از همبستگي نشان داد كه بين نوسانات SST و بارش در فصل زمستان همبستگي منفي، بين نوسانات SST و بارش در فصل پاييز همبستگي مثبت و بين نوسانات MedSST در فصل پاييز و بارش زمستانه ايستگاه هاي مورد مطالعه همبستگي منفي وجود دارد كه در تعدادي از ايستگاه ها به صورت معني دار در سطح 95/0 و 99/0 درصد مي باشد. بين نوسانات MedSST در فصل تابستان و بارش پاييزه ايستگاه هاي مورد مطالعه همبستگي مشاهده نشد. اما تمايل نسبتاً مشخصي بين افزايش بارش پاييزه با دماي گرم مديترانه ملاحظه مي شود.

The Effect of Mediterranean Sea Surface Temperature Oscillations on Precipitation of East Mountainsides of Zagros and Iran Central Basins In this research amount of seasonal effect of the Mediterranean Sea surface temperature (MedSST) has been investigated on seasonal precipitation of East Mountainsides of Zagros and Iran Central basins. For this purpose, warm, cold and base periods were determined for dates of MEDSST in statistics period of (197-2005) for every season. Then statistic Medians of precipitation were determined so as (Rw, RC and Rb) in each period and for all stations. Theses medians in every season and period were compared to specify amounts of these effects. The results indicated when MedSST is colder than base in winter season, precipitation of winter increases in the studied regions, but the temperatures of warmer than base in autumn increase autumn precipitation. Also MEDSST of colder than base of autumn is the cause of precipitation increase in winter and MEDSST of warmer than base of summer is cause of precipitation increase in autumn. The results of correlation analysis indicated that between oscillations of MEDSST and precipitation in winter there is negative correlation, in autumn it is positive correlation and between oscillations of MEDSST in autumn season and precipitation in winter season there is negative correlation. Between anomalies of MEDSST in summer and precipitation of autumn there does not exist any relevant correlation but between increases of autumn precipitation of the study region and warmer than normal MedSST of summer season the trends exist.