بررسي وضعيت آلودگي هواي شهر تبريز بر اساس تحليل مولفه‌هاي اصلي (PCA)

The Study Tabriz City Air Pollution Condition on the Basis of Principal Component Analysis (PCA)

چكيده امروزه گسترش سريع شهرنشيني، رشد جمعيت، صنعتي‌شدن، عدم ساماندهي سيستم حمل و نقل و ترافيك شهري و كمبود فضاي سبز موجب افزايش غلظت آلودگي هوا در شهرها، بويژه شهرهاي بزرگ شده‌اند. براين اساس، توجه به مساله آلودگي هوا و شناخت عواملي كه موجب افزايش غلظت آلاينده‌ها مي‌شوند از اهميت فراواني برخوردار است. از اين رو هدف از اين پژوهش، شناسايي عوامل موثر بر آلودگي هوا در ايستگاه ميدان نماز شهر تبريز مي‌باشد. بدين منظور، مولفه‌هاي اصلي در هر فصل از سال تعيين گرديدند و با بهره‌گيري از مدل رگرسيون چندمتغيره، عامل يا عامل‌هاي اصلي مشخص شدند. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد كه عوامل اقليمي (مانند سرعت و جهت باد و دما) و عوامل انساني (مانند ازدحام جمعيت، كمبود فضاي سبز، ترافيك سنگين، معابر نامناسب و...) تاثير زيادي در آلودگي هوا دارند. براين اساس توجه ويژه به عوامل انساني مي‌تواند موجب كاهش آلودگي هوا در منطقه مركزي شهر گردد.

The Study Tabriz City Air Pollution Condition on the Basis of Principal Component Analysis (PCA) Abstract Nowadays rapid development of urbanization, population growth, industrialization, unorganized transport system and urban traffic and green space shortage have caused increase of air pollution concentration in cities, especially in large cities. Therefore, attention into air pollution and factors and causes of increased pollutant concentrations are very important. Hence the purpose of this paper is to identity the effective factors on air pollution at Namaz Square station in Tabriz city. Therefore, through of component analysis method, main components were determined in each season of year and by the application of multivariate regression model, main factors were defined. Results show that climatic factors (such as temperature, wind speed and direction) human factors (such as crowded population, green space shortage, high traffic, unsuitable roads) have the highest influence in the air pollution. Special attention therefore, to human factors can cause to the decrease of air pollution in urban central area.