بررسي اثر شوري بر رشد، ميزان اسموليت‌ها و تركيبات ديواره سلولي

Effects of salinity on growth, osmolite contents and cell wall components of Puccinellia distans (jacq.) parl.

شوري يكي از مهمترين عوامل محيطي محدود كننده رشد و توليد محصول در گياهان مي‌باشد. گياه Puccinellia distans گياهي مرتعي، چند ساله و مقاوم به شوري است. اثرات شوري ناشي از كلريد سديم بر رشد و ميزان اسموليت‌ها و تركيبات ديواره سلولي گياه Puccinellia distans موضوع اين پژوهش است. گياهان در گلخانه در محيط كشت هيدروپونيك با محلول غذايي هوگلند رشد داده شدند. تيمارهاي شوري شامل دو سطح صفر و 200 ميلي‌مولار كلريد سديم بود. گياهان قبل از رسيدن به مرحله زايشي برداشت شدند. نتايج آزمايش نشان داد كه تيمار‌ شوري منجر به كاهش معني‌دار صفات رشد نظير، وزن تر بخش هوايي و كل، وزن خشك ريشه، بخش هوايي و كل، ميزان آب نسبي و تعداد برگ گياه گرديد. شوري سبب افزايش ميزان سديم و كاهش ميزان پتاسيم در بخش هوايي و ريشه گياهان شد و ميزان نشت الكتروليت‌ها را در بخش هوايي افزايش داد. شوري سبب افزايش معني‌دار قندهاي محلول و فنل در ريشه گياه گرديد، اما در بخش هوايي تاثير معني‌داري نداشت. همچنين شوري به صورت معني‌داري ميزان اسيدآمينه كل، پرولين و سلولز بخش هوايي و ريشه و پروتيين‌هاي محلول و ليگنين بخش هوايي گياه را افزايش داد. اين نتايج نشان مي‌دهد، احتمالاً كاهش آب در گياه منجر به فعاليت گياه براي تنظيم اسمزي با افزايش اسموليت‌ها گرديد، اما اين امر براي حفظ ميزان آب نسبي كافي نبود. در نتيجه كمبود آب همراه با سميت يوني منجر به كاهش رشد گياهان شده است.

Salinity is one of the most important limiting factors in growth and production of plants. Puccinellia distans is a perennial, salt tolerant forage. The object of this study was evaluation of the salinity effects of NaCl on growth, osmolite contents and cell wall components of Puccinellia distans. The plants were grown in greenhouse in hydroponic culture with Hoagland nutrient solution. Salt treatments included two levels of 0 and 200 mM sodium chloride. Plants were harvested before achieving to the reproductive stage. The results showed that salinity reduced growth parameters such as fresh and dry weight of shoots, dry weight of roots, relative water content and leaf number. Salinity induced significant increase in concentration of Na+ and drastic decrease in potassium concentration in shoots and roots. Also electrolyte leakage increased due to salinity in shoots. Salinity imposed significant increase in soluble sugars and phenols in the roots, but did not impose significant effect in shoots. Also, the total amount of amino acids, proline and cellulose increased due to salinity in both roots and shoots as well. Besides, lignin and soluble proteins increased in shoots under salinity. These results indicated that probably water deficit led to accumulation of osmolites for osmotic adjustment; however, it was not sufficient for maintaining relative water content. Consequently, water deficit accompanied with ions toxicity resulted in retardation of plant growth.