تاثير تاريخ كاشت بر فيزيولوژي عملكرد ارقام مختلف كلزا در منطقه ورامين

Effect of planting date on yield physiology of different rapeseed (Brassica napus L.) cultivars in Varamin region, Iran

اين تحقيق به منظور بررسي اثر تاريخ كاشت بر عملكرد كمي و كيفي 5 رقم كلزا در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان تهران در سال زراعي 89-1388 اجرا شد. آزمايش به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 4 تكرار اجرا گرديد. تاريخ كاشت در چهار سطح شامل 20 شهريور، 5 مهر، 20 مهر (عرف منطقه) و 5 آبان به عنوان كرت اصلي و 5 رقم كلزا شامل هايولا 401، اكاپي، ساري گل، زرفام و RGS003 در كرت هاي فرعي مورد مقايسه قرار گرفتند. در اين آزمايش صفاتي چون تعداد خورجين در ساقه اصلي و فرعي، عملكرد دانه، تعداد دانه در خورجين، وزن هزار دانه، عملكرد بيولوژيك، درصد روغن، عملكرد روغن و شاخص برداشت مورد ارزيابي قرار گرفتند. تاريخ كاشت بر تمامي صفات به جز تعداد خورجين در ساقه فرعي و شاخص برداشت اثر معني داري داشت. اثر رقم نيز بر تمام صفات به جز وزن هزار دانه، شاخص برداشت و تعداد ساقه فرعي معني دار بود. نتايج نشان داد كه با تاخير در كاشت، كليه صفات به جز تعداد دانه در خورجين به طور معني داري كاهش مي يابد. در بين ارقام مورد بررسي رقم RGS003 بيشترين و رقم هايولا 401 كمترين عملكرد دانه را داشتند. نتايج نشان داد كه مناسب ترين رقم و تاريخ كاشت در كشت پاييزه كلزا در منطقه ورامين به ترتيب رقم RGS003 و 20 شهريور مي باشد.

This research was conducted to investigate the effect of sowing date on growth and yield of five rapeseed (Brassica napus L.) cultivars. The experimental design consisted of four randomized complete blocks (CRDB) in a split-plot arrangement. Four convetional sowing dates (11 September, 27 September, 12 October and 27 October) as main plots and five rapeseed cultivars (RGS003, HAYOLA401, OKAPI, SARIGOL and ZARFAM) as sub-plots were evaluated. Traits evaluated included number of silique per main and secondary stems, grain yield, number of seed per silique, 1000-grain weight, biological yield, oil yield, oil content and harvest index. Sowing date had significant effect on all of the characteristics except for number of silique per secondary stem and harvest index. Cultivar also had significant effect on all of the characteristics except for 1000-grain weight and harvest index. Results showed that delayed sowing date left significant negative impacts on all of the characteristics except for number of seed per silique. Among the cultivars investigated, the highest and the lowest grain yield belonged to RGS003 and HAYOLA401, respectively. Results showed that the optimum sowing date for fall cropping of rapeseed in Varamin region was September. Also the best yielding cultivar for this area was RGS003.