تغييرات ميزان پرولين، قندهاي محلول، گليسين بتايين و پروتيين محلول برگ شش رقم گلرنگ بهاره (tinctorius L. Carthamus) تحت تنش شوري

Changs in the rate of proline, soluble sugars, glycinebetaine and protein content in leaves of six spring safflower (Carthamus tinctirius L.) under salinity stress

در تنش شديد شوري، افزايش بيوسنتز پرولين، قند و پروتيين محلول برگ مي‌تواند سبب بهبود هدايت روزنه‌اي و محتواي آب نسبي و در نتيجه كاهش كمتر ماده خشك گياه گردد و لذا از آن مي‌توان براي جداسازي ارقام گلرنگ متحمل به شوري بهره گرفت. به منظور بررسي تغييرات ميزان پرولين، قندهاي محلول، گليسين بتايين و پروتيين محلول برگ شش رقم گلرنگ بهاره تحت تنش شوري، آزمايشي در تابستان 1390 در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه ياسوج به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. عامل اول شامل چهار سطح شوري صفر (شاهد)، 75، 150 و 225 ميلي?مولار كلريد‌سديم و عامل دوم شش رقم گلرنگ بهاره محلي اصفهان، سينا خاردار، اصفهان14، گلدشت، پديده و سينا 411 بودند .محتواي پرولين، گليسين بتايين، قندهاي محلول و پروتيين محلول و محتواي آب نسبي برگ اندازه‌گيري شدند. با افزايش شدت تنش ميزان تجمع قندهاي محلول و پرولين به طور معني‌داري افزايش يافتند. ميزان محتواي آب نسبي برگ با افزايش سطح تنش شوري كاهش معني‌داري داشت. به طوري كه بيشترين محتواي نسبي آب برگ در سطح بدون تنش و در رقم پديده (03/91 درصد) مشاهده شد. ارقام سينا411 به دليل برتري در بيشترين سطح شوري براي صفات قندمحلول و محتواي آب نسبي برگ و گلدشت به دليل برتري در ميزان پرولين و گليسين بتايين نسبت به ساير صفات در تحمل به شوري برتري داشتند و رقم اصفهان14 كه در بيشترين سطح تنش كمترين مقدار قند محلول، محتواي آب نسبي برگ و گليسين بتايين را دارا بود به عنوان رقم كم تحمل معرفي گرديد.

Under sever salinity stress, enhanced biosysnthesis proline; soluble sugar and soluble protein contents can improve stomatal conductance and relative water content. This can inhibit dry matter depletion due to salinity stress, and thus can be used for screening of safflower cultivars under salinity stress. To evaluate the changes in the rate of leaf proline, soluble sugars, glycinebetaine and protein content of six spring safflower under salinity stress, a pot experiment was conducted as factorial base on completely randomized design with three replications in summer 2011 in Yasouj University. The first factor included of four salinity levels as zero, 75, 150 and 225 mM. Second factor included of six safflower cultivars, as Local Isfahan, Spinned Sina, Isfahan 14, Goldasht, Padideh and Sina 411. Traits such as leaf proline, glycinebetaine, soluble sugars and soluble protein content and leaf relative water content were measured. Interaction of salinity and cultivar was significant for all measured traits. Salinity stress significantly increased leaf proline and soluble sugar content. Relative water content decreased significantly by salinity, and the maximun content (91.03%) was seen in Padideh at control. Sina 411 due to having more leaf soluble sugar and RWC at 225 mM salinity level and Goldasht due to having more proline and glycinebetaine content was more tolerant cultivars than the others, and Esfahan14 that had the least soluble sugar, relative water content and glycinebetaine content was the less tolerant cultivar.