بررسي قابليت بكارگيري سنجه هاي مركزيت به عنوان شاخص هاي ارتباط استنادي مدارك در بازيابي اطلاعات رابطه اي مطالعه مقدماتي

An Investigation of Applying Centrality Measures as Indicators of Citation-Based Relation in Relational Information Retrieval A Pilot Study

هدف: هدف اصلي اين پژوهش بررسي همبستگي سنجه هاي مركزيت (درجه اي، نزديكي، بينابيني، و بردار ويژه) با سنجه اشتراك در ماخذ است كه به?عنوان يكي از سنجه هاي استنادمحور براي برآورد ميزان شباهت مدارك با يكديگر در نظام?هاي بازيابي اطلاعات رابطه اي شناخته شده است. روش: اين پژوهش مطالعه?اي مقدماتي است كه با رويكرد كمي و با روش تحليل استنادي انجام شده است. جامعه اين پژوهش را 40 مقاله منتشر شده در سال 2011 و نمايه شده در پايگاه وب آو ساينس مربوط به چهار رشته علوم پايه/ فني- مهندسي (شامل فيزيك، شيمي، زيست شناسي و كامپيوتر) و چهار رشته علوم انساني/ اجتماعي (شامل اقتصاد، علوم تربيتي، روانشناسي و جامعه شناسي) به?علاوه 4000 پيوند استنادي (100 پيوند استنادي براي هر مقاله) كه ساير مقاله-ها با آنها برقرار كرده اند، تشكيل مي دهند. داده هاي پژوهش با استفاده از نرم افزارهاي Bib excel و UCINET گردآوري و تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: يافته هاي پژوهش نشان داد كه بين سنجه شباهت استنادي اشتراك در ماخذ و سنجه هاي مركزيت (درجه اي، بردار ويژه، نزديكي و بينابيني) همبستگي مثبت در سطح آلفاي 01/0 وجود دارد. بنابراين، سنجه هاي مركزيت ويژگي?هاي لازم را براي اينكه مطالعات جامع تر و دقيق تري از حيث قابليت به?كارگيري به?عنوان سنجه هاي شباهت استناد محور روي آنها انجام شود، برخوردار هستند. اصالت/ارزش: نتايج اين پژوهش سنجه هاي استنادي جديدي را پيشنهاد مي دهد كه مي توانند به عنوان سنجههاي مستقل و يا مكمل سنجه هاي پيشين، در الگوريتم?هاي بازيابي موتورهاي جست?وجو و پايگاه?هاي اطلاعاتي به ويژه پايگاه?هاي اطلاعاتي استنادي، براي سنجش دقيق?تر شباهت مدارك با يكديگر مورد استفاده قرار گيرند.

Purpose: this is a pilot study tends to investigate correlation between centrality measures with bibliographic coupling as a well-known citation-based document similarity measure. Methodology: using citation analysis method, 40 research articles belonging to four engineering/pure disciplines (Physics, Chemistry, Biology, and computer) and four Humanities and Social disciplines (Economics, Education, Psychology, and Sociology) published in 2011 and indexed in Web of Knowledge Database besides their citation links with 4000 other article(100 citation per article) were randomly selected as research population. Data were extracted and analyzed using UCINet and Bibexcel programs. Findings: findings demonstrated that there are high significant correlation (Z=0/01) between centrality measures and bibliographic coupling; and so, centrality measures have potential features for further analysis in order to apply them as new citation- based similarity measures. Originality/Value: this research suggested new citation-based similarity measures which can be applied in databases and search engines algorithms to measure similarity of documents more accurately.