رهيافتي جديد در كاربرد ژنتيكي گاه‌شناسي درختي ( شناسايي تنوع در راش)

New approach in dendro-genetic method for identification of beech tree variability

در اين تحقيق با نمونه‌‌برداري از درختان در ارتفاعات مختلف و تجزيه و تحليل ميزان رشد دواير رويشي آنها وجود تنوع در درختان جنگلي مورد بررسي قرار گرفت. اين بررسي رهيافت جديدي را در كاربرد روش گاهشناسي درختي در شناخت تنوع فنوتيپي در گونههاي درختان جنگلي ارايه نمود. در بكارگيري اين روش، كاربرد ژنتيكي گاه‌شناسي درختي بيشتر مورد توجه قرار داده شده است. نتايج ارايه شده در اين تحقيق بخشي از تحقيقات گستردهاي است كه در حوزه جنگلهاي خزري در بيش از پنج سال گذشته با بكارگيري اين روش اجرا شده است. گونه درختي مورد استفاده در اين پژوهش درخت راش (Fagus orientalis Lipsky) در حوزه جنگلي كردكوي در استان گلستان ميباشد. ابتدا منطقه جنگلي مورد نظر از طريق جنگل‌گردشي و بكارگيري نقشههاي پوشش گياهي و توپوگرافي انتخاب گرديد. در ادامه با تعيين خط پروفيل (ترانسكت) پايههاي درختي در سه سطح ارتفاع از سطح دريا علامتگذاري شدند. سپس توسط مته سالسنج از درختان مورد نظر در سه سطح ارتفاعي از سطح دريا شامل پايينبند (366 متر)، ميانبند (1236 متر) و بالابند (1646 متر) نمونهها تهيه شدند. وجود تنوع در رفتارهاي رويشي با توجه به اثرهاي متفاوت تغييرات اقليمي و محيطي بررسي شدند. بر اساس اين تحقيق كه به صورت وسيع اجرا گرديد، تنوع فنوتيپي گونه‌‌هاي مختلف درختي مورد بررسي قرار داده شدند. نتايج حاصل از اين تحقيق مويد اين مسيله است كه بر مبناي بررسي درختان با كاربرد ژنتيكي گاه‌شناسي درختي، امكان شناسايي تنوع در درخت راش وجود دارد.

In this research study, tree rings widths of beech tree, obtained by the cores, from different elevation were analyzed, to study variability in Fagus orientalis Lipsky. This investigation provides a new approach to use Dendro-Genetic Method in line of dendrochronology to recognize phenotypic variability in forest trees. Results provided in this research, is part of a wide range of dendrochronology study which have been taken during last five years to consider climate change impacts on Hyrcanian forest ecosystems. Target species in this study is Fagus orientalis collected from Korkoy forest district in Golestan province. Sample cores were collected along a transect line (profile) in three elevation levels, namely 366, 1236, and 1646 meters above sea level. Genetic variability was considered in relation to the different climatic and environmental factors. According to this method that implied in very wide range, possibility of recognition of phenotypic variability was examined. The experiment results indicated that based on the studies on trees through genetic dendrochronology, the existing diversity of the species may be investigated.