بررسي تنوع كاريوتيپي 4 گونه از جنس Poa L

Karyotype variation in 4 species of Poa L.

هيجده گونه از جنس .Poa L در ايران مي‌‌رويد. تعدادي از گونه‌‌هاي اين جنس از لحاظ اقتصادي بسيار ارزشمند هستند. استفاده از مطالعات سيتوژنتيك براي اصلاح و اهلي‌كردن گونه‌‌ها امري ضروريست. بنابراين شناخت تنوع كاريوتيپي بين گونه‌‌ها مي‌‌تواند اطلاعات ارزنده‌اي را در اختيار متخصصان قرار دهد. تنوع سيتوژنتيكي 4 گونه از جنس Poa L.با استفاده از سيستم تجزيه تصويري مورد ارزيابي قرار گرفت. براي مطالعه، پس از ريشه‌‌دار كردن بذرها، تيمار با آلفابرومونفتالين و كارنوي جهت متوقف كردن مراحل ميتوزي انجام شد و بعد رنگ‌آميزي و مطالعه اسلايد‌‌ها به روش اسكواش انجام گرديد. تعداد كروموزوم‌‌هاي پايه 7=x بود. اما از لحاظ سطح پلوييدي تنوع بالايي وجود داشت كه اين امر نشان‌دهنده تنوع كروموزومي در نمونه‌‌هاي مورد بررسي است. بر اساس تجزيه ‌واريانس داده‌‌هاي حاصل از اندازه‌‌‌گيري صفات و مقايسه ميانگين صفات بين گونه‌‌ها از لحاظ صفات طول بازوي بلند در سطح احتمال 5% و طول بازوي كوتاه و طول كل كروموزوم در سطح احتمال 1% اختلاف معني‌‌داري وجود دارد كه اين امر بيانگر وجود تنوع اندازه كروموزوم‌‌ها در ميان ژرم‌پلاسم‌‌هاي مورد بررسي است. از نظر صفت نسبت بازوها، جمعيت Poa strilis M.B و araratica Trautv. Poaدر مقايسه با ساير جمعيت‌‌ها از مقادير بيشتري برخوردار بودند و اين امر بيانگر عدم تقارن درون كروموزومي در گونه‌‌هاي اخير نسبت به بقيه گونه‌‌ها مي‌‌باشد. تيپ گونه‌‌هاي Poa strilis M.B araratica Trautv., ,Poa Poa angustifolia L و Poa pratensis L.بر اساس روش لوان همگي ساب متاسانتريك (Sm) بود كه مويد عدم تقارن درون كروموزومي و كاريوتيپ نامتقارن است. بر اساس روش كارل‌پيرسون طول بازوي بلند با طول كل كروموزوم و طول بازوي كوتاه همبستگي دارد. شاخص سانترومري همبستگي منفي در سطح 1% با AR(نسبت بازوها) دارد، به‌طوري‌كه تعداد كروموزوم‌‌ها همبستگي در سطح احتمال 1% با طول بازوي كوتاه و طول بازوي بلند و طول كل دارد.

Eighteen species of Poa grow in Iran. Several introduced species of Poa are economically important. The species are commonly cultivated for lawns and pasture, and are a major forage species. In addition, they are widely planted for soil stablization and forage. Cytogenetic studies are very important for the aim of genetic improvement. Therefore, quantifying interspecies chromosome variation can provide important information for plant breeders. In order to study cytogenetic characteristics of Poa L., karyotypes of 4 species were analyzed using image analysis system. The basic chromosome number was x=7 for all of the studied species. But their ploidy levels varied indicating chromosome variation among the studied species. Variance analysis showed significant differences (P < 1%) among the species for all of the recorded traits indicating chromosome measures variation in the studied germplasm. According to Levan method on chromosome type, all of the studied species had submetacentric chromosomes (Sm) that implies asymmetric karyotype for the species. Based on Pearson correlation method long arm length, short arm length and total chromosome length were inter-correlated (P < 1%). CI had negative correlation with AR (P < 1%) and number of chromosomes correlated with long arm length, short arm length and total chromosome length. LSD test showed significant differences (P < 5%) on long arm length and total length in Poa strilis and Poa pratensis, for long arm, short arm and total length between Poa strilis and Poa angustifolia and for short arm length between Poa araratica and Poa angustifolia.