ارزيابي تنوع ژنتيكي در اكسشن هاي گونه Festuca arundinaceaدر شرايط ديم استان كرمانشاه

Evaluation of genetic variation in some accessions of Festuca arundinacea under dry land farming conditions in Kermanshah province

به‌منظور مقايسه تنوع ژنتيكي، 36 اكسشن از گونه Festuca arundinacea در قالب طرح بلوك كامل تصادفي تحت شرايط ديم با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. صفات مورفولوژيك و عملكرد علوفه اندازه‌گيري شد. بر اساس تجزيه واريانس تنوع معني دار در بين اكسشن هاي مورد بررسي به‌استثنا صفات روز تا ظهور خوشه و عرض برگ پرچم براي صفات مشاهده شد. اكسشن هاي 6، 15، 7، 26، 20، 31، 16 و 4 بيشترين و اكسشن هاي 17، 10 و 29 كمترين عملكرد علوفه خشك را داشتند. همبستگي فنوتيپي معني داري بين عملكرد علوفه با بيشتر صفات مشاهده شد. به‌طوري‌كه در بين صفات رويشي، ارتفاع بوته با تمام صفات به‌استثنا عرض برگ پرچم، همبستگي مثبت (01/0 > P) و با طول سنبله همبستگي مثبت (05/0 > P) نشان داد. تجزيه خوشه‌اي و مقايسه ميانگين گروه هاي حاصل از تجزيه خوشه‌اي نتايج حاصل از مقايسه ميانگين عملكرد علوفه خشك را تاييد نمود. بر اساس تجزيه به عامل ها بعد از دوران واريماكس سه عامل استخراج شد كه 70 درصد از واريانس موجود در ساختار داده‌‌ها را بيان نمود. عامل اول (صفات رويشي)، عامل دوم به صفات طول سنبله و تعداد سنبلچه در سنبله و عامل سوم به صفات زايشي اختصاص يافت. بر اساس مطالعه انجام شده، جمعيت هاي 3، 31، 32، 36 و 6 براي صفات رويشي و عملكرد نسبت به ديگر اكسشن ها برتر بودند و قابل معرفي به‌منظور توليد واريته هاي مصنوعي در شرايط ديم استان كرمانشاه مي باشد.

In order to compare genetic variation, 36 accessions of Festuca arundinacea were surveyed in random complete block design under dry land farming conditions, with three replications. Some morphological traits and forage yield of each accession were recorded. There were significant differences between the accessions. Accessions 6, 15, 7, 26, 20, 31, 16 and 4 had the highest value for forage yield whereas, accessions 17, 10 and 29 had the lowest values for forage yield. Also, significant phonotypic correlations were observed between forage yield and other studied traits. Among the studied vegetative traits, plant height indicated positive and significant correlation (p?0.01) with the other traits (except with leaf width). Cluster analysis and mean comparison among the groups resulting from cluster analysis verified the results. Using factor analysis, three factors could be identified after Varimax rotation. The independent factors accounted for 70% of the total variance. The first factor indicated vegetative traits, sceond factor indicated spike length and number spiklet per spike and the thired factor indicated generative traits. Based on the results, accessions 3, 31, 32, 36 and 6 were superior for yield and vegetative traits and could be introduced and suggested to produce artificial cultivars in breeding program under dry land farming conditions in Kermanshah province.