ارزيابي تعادل تغذيه‌اي با روش دريس در باغ‌هاي هلوي استان گلستان

Evaluation of nutritional balance through DRIS method in peach orchards of Golestan Province

هنگامي‌كه خاك مقدار كافي از عناصر ضروري براي رشد گياه را تامين نمي‌كند، ضروري است مقدار مورد نياز به آن عرضه شود. اين امر مستلزم يافتن روش اندازه‌گيري مناسب است كه ميزان كمبود عناصر غذايي را مشخص سازد. با توجه به مشكلات روش‌هاي حد بحراني و حد كفايت غلظت عناصر غذايي، تغييرات اين حدود در ارقام گياهي و شرايط اقليمي متفاوت و وابستگي نتايج به زمان نمونه‌برداري، روش تلفيقي تشخيص و توصيه (DRIS) روش كارآتري مي‌باشد. به اين منظور آزمايشي به‌مدت 2 سال (89-1388) در 61 باغ هلوي استان گلستان به اجرا در آمد. براساس روش دريس باغ‌ها به دو جامعه عملكرد كم و زياد (بر مبناي 30 كيلوگرم عملكرد به‌ازاي هر درخت) تفكيك شدند. سپس، همه فرم‌هاي بيان، واريانس آن‌ها در دو جامعه و نسبت واريانس‌هاي جامعه عملكرد كم به زياد (SB/SA) تعيين گرديد. حدود كفايت عناصر غذايي در برگ به روش دريس از گروه باغ‌هاي با عملكرد زياد و با در نظر گرفتن نسبت واريانس گروه با عملكرد كم به زياد، براي نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم و منيزيم به‌ترتيب 46/2، 24/0، 29/2، 03/2 و 56/0 درصد و براي عناصر آهن، منگنز، مس و روي به‌ترتيب 7/132، 5/32، 5/14 و 9/42 ميلي‌گرم بر كيلوگرم به‌دست آمد. سپس با استفاده از فرمول‌هاي كاليبراسيون دريس، شاخص‌هاي دريس براي 9 عنصر غذايي در باغ‌هاي با عملكرد كم تعيين و شاخص تعادل غذايي (NBI) براي هر كدام از اين باغ‌ها محاسبه شد. نتايج نشان داد كه ترتيب نياز به عناصر غذايي مختلف به‌طور ميانگين براي باغ‌هاي با عملكرد كم به شرح Ca > P > Mg=Mn > K > Fe > Cu=Zn > N بود.

The sufficient amounts of essential nutrients should be supplied for plants normal growth if the soil cannot provide them. For this purpose, it is necessary to find appropriate measurement method for determining the rate of nutrient deficiency. DRIS is an efficient method due to problems of nutrients concentration critical level and sufficiency limit methods, variations of these limits in different plant cultivars and climatic conditions, and dependence of results to sampling time. Thus, an experiment has been conducted in 61 peach orchards of Golestan province for two years (1388-1390). The orchards were divided into high and low yielding populations according to DRIS method (on the yield basis of 30 kg/tree); then, all expression forms, their variances in the two populations and variance ratios of the low (SB) to high (SA) yielding populations were determined. DRIS-derived sufficiency ranges originated from high yielding populations and taking into account variance ratios (SB/SA), which were 2.46, 0.24, 2.29, 2.03 and 0.56% for N, P, K, Ca and Mg and 132.7, 32.5, 14.5 and 42.9 mg/kg for Fe, Mn, Cu and Zn, respectively. The DRIS indices for the 9 nutrients were calculated in the low yielding populations using DRIS calibration formulas and Nutrient Balance Index (NBI) was determined for each of these orchards. Results indicated that the average order of nutrients requirement in the low yielding orchards is as following: Ca > P > Mg=Mn > K > Fe > Cu=Zn > N.