رابطه مولفه‌هاي فراشناخت با اضطراب و افسردگي در مادران داراي كودكان پسر مبتلا به اختلال فزون‌كنشي/ نارسايي توجه و مقايسه آن‌ها با مادران كودكان عادي

Relationship between meta-cognition with anxiety and depression in mothers of children with attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) compared with mothers of normal children

زمينه و هدف: فراشناخت يكي از فرايندهاي عالي شناختي است كه با ساير قابليت‌هاي شناختي رابطه مثبت دارد و از طرف ديگر به عنوان يك عامل زمينه‌ساز در بيشتر آسيب‌هاي روان‌شناختي مدنظر قرار مي‌گيرد. هدف از پژوهش حاضر، بررسي رابطه فراشناخت با اضطراب و افسردگي در مادران كودكان مبتلا به اختلال فزون‌كنشي/ نارسايي توجه و مقايسه آن‌ها با مادران كودكان عادي بود. مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر، مقطعي از نوع تحليلي- توصيفي و جامعه آماري پژوهش شامل مادران ساكن شهر اصفهان در سال 1390 بودند. 50 مادر داراي كودك ADHD (Attention deficit and hyperactivity disorder) و 50 مادر داراي كودك بهنجار سنين 7 تا 12 سال، به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند و به وسيله پرسش‌نامه باورهاي فراشناختي Wells and Cartwright-Hatton، پرسش‌نامه اضطراب Spielberger و پرسش‌نامه افسردگي Beck-II ارزيابي شدند. يافته‌ها: تحليل داده‌ها نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين دو گروه مادران در ميزان اضطراب و افسردگي با كنترل سن وجود داشت و ميزان افسردگي مادران داراي كودكان مبتلا به اختلال فزون‌كنشي/ نارسايي توجه بسيار بالاتر از مادران كودكان عادي بود. در ميزان فراشناخت، ميانگين‌هاي دو گروه مادران نزديك به هم بود. متغير اضطراب ضرايب معني‌داري با افسردگي و فراشناخت (01/0 = P) داشت. نتيجه‌گيري: سلامت روان‌شناختي ماداران داراي كودكان ADHD به مراتب ضعيف‌تر از مادران داراي فرزند سالم بود و لزوم تمركز به حل مسايل مجموعه افراد خانواده -كه برخاسته از نگرش سيستمي است- در حل اصولي‌تر مشكلات اين قبيل خانواده‌ها كارساز خواهد بود.

relationship with other cognitive capacities and can be considered as a predisposing factor in most of psychopathologies. The aim of present study was to examine the relationship between meta-cognition components with anxiety and depression in mothers of children with attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) compared with mothers of normal children. Methods and Materials: In a cross-sectional study, among mothers of 7 to 12 year-old children who lived in Isfahan (Iran), 50 mothers with ADHD children and 50 mothers with normal children were chosen through purposive sampling in 2011. They were assessed using meta-cognitive beliefs questionnaire, Spielberger’s Anxiety Questionnaire, and Beck Depression Inventory-II. Findings: Data analysis showed that there was a significant difference in anxiety and depression between the two groups of mothers with ADHD children and mothers of normal children when the age was controlled and the first group had more depression symptoms. The mean of meta-cognition scores in these two groups was not significantly different. Anxiety was correlated with depression and meta-cognition in both groups (P = 0.01). Conclusions: Psychological health of mothers of children with ADHD was less than mothers of normal children, and utilization of a systemic approach can be useful in solving problems of such families.