تعيين رويشگاه بالقوه گون سفيد (Astragalus gossypinus Fischer) در منطقه غرب اصفهان با تحليل عاملي آشيان اكولوژيك

Determining the potential habitat of Astragalus gossypinus Fischer in west region of Isfahan, using Ecological Niche Factor Analysis

گونه گياهي گون سفيد يكي از مهمترين گياهان مرتعي منطقه غرب اصفهان به شمار مي رود كه اهميت زيادي در حفاظت خاك و حيات اقتصادي مردم منطقه دارد. با اين وجود بهره برداري بيش از حد و فشار چرايي دام باعث تخريب رويشگاه هاي آن شده است. اين پژوهش به منظور تعيين رويشگاه بالقوه اين گونه در دو شهرستان لنجان و فلاورجان استان اصفهان جهت انجام عمليات بازكاشت و احيا اين گونه صورت پذيرفت. براي اين منظور از داده هاي مكاني حضور اين گونه به عنوان مكان هاي مناسب بالفعل براي رويش آن و بررسي شرايط محيطي (اقليم، خاك و فيزيوگرافي) اين مناطق جهت شناسايي نيازهاي رويشگاهي آن استفاده شد. داده هاي خاك با استفاده از بررسي مطالعات پيشين و ميانيابي نقاط مربوط به پروفيل هاي حفر شده تبديل به نقشه هاي خاك شدند. اطلاعات اقليمي و فيزيوگرافي هم با روش مشابهي تهيه و براي ورود به مدل نهايي آماده-سازي شدند. با وارد كردن لايه هاي اطلاعاتي در مدل ENFA و با اعمال آناليزهاي آماري نرمال سازي و همبستگي در نرم افزار بيومپر، نقشه رويشگاه هاي بالقوه اين گونه با استفاده از روش ميانگين همساز ايجاد شد. نتايج حاصل از بررسي ها نشان مي دهد كه متغيرهاي درصد سنگريزه، مقدار پتاسيم، رطوبت اشباع، هدايت الكتريكي و بارندگي سالانه مهم‌ترين عوامل در انتخاب زيستگاه گون سفيد در منطقه مورد مطالعه مي‌باشند. 25300 هكتار معادل با 16% از كل منطقه رويشگاه بالقوه گون سفيد به شمار مي رود. براي بررسي صحت اين مدل از نمايه Boyce استفاده شد و ميزان صحت مدل در اين آزمون برابر با 2/85 درصد تعيين گرديد.

Astragalus gossypinus Fischer is one of the most important range plants in west region of Isfahan, which is very critical for soil conservation and peopleʹs economic life. Nevertheless, the grazing pressure and overuses cause habitat destruction. This study has been done for determination of its potential habitat in Lenjan and Flavarjan parishes of Isfahan province. To achieve this purpose, spatial data of this specieʹs presence used as suitable places for its growth and the environmental condition (Climate, Soil & Physiographic) used for recognition of its habitatʹs necessities. Soil data turned to soil maps using antecedent studies and interpolating soil profile points. Climatic and physiographical data have been prepared as well and got ready to be imported to the ultimate model. By importing the information layers in ENFA model and using harmonic mean analysis in Biomapper software; the map of Astragalus gossypinus potential habitat has been created. The results show that gravel percentage, soil potassium, saturated moisture, electrical conductivity and annual precipitation are the most important factors in habitat choosing by Astragalus gossypinus in study area. 25300 hectares of the study site are potential habitat of Astragalus gossypinus which is 16 percent of the study site. To evaluate the verity of this model, Boyceʹs index has been used and model rectitude in this test was determined 85.2 percent.