تحليل عقلاني وحي با تاكيد بر آرا ملاصدرا

A Rational Analysis of Revelation with Reference to Mulla Sadra’s Views

فيلسوفان اسلامي براي تبيين امكان عقلي وحي و ارتباط انسان با عالم ملكوت، فرضيه تحليل عقلي وحي را ارايه كرده اند. در اين تحليل وحي نبوي دريافتي ممتاز و منحصر بفرد دانسته شده كه با ابزارهاي متعارف قابل شناخت نيست. در تبيين عقلي وحي، نخست روح قدسي پيامبر به عالم عقل صعود و بعد از ادراك معاني و حقايق امور، وحي را دريافت ميكند؛ سپس در مقام نزول (ابلاغ) آن معاني در مرتبه خيال تجسم يافته و سرانجام مدركات عقلي پيامبر در مرتبه حس بشكل الفاظ و اصوات در گوش و احساس و بر زبان وي جاري ميشود. ادراك حقايق وجودي، حضوري و فردي است، از اينرو، شك و ترديد در آن راه ندارد و ديگران را نيز به آن راهي نيست. بيشتر فيلسوفان اسلامي بر اين باورند كه مقام نبوت و گرفتن وحي نيز از اين سنخ است، يعني نه اكتسابي بلكه اعطايي است هرچند ممكن است بعضي مقدمات آن اكتسابي باشد.

Islamic philosophers have presented the hypothesis of the rational analysis of revelation in order to explain the rational possibility of revelation and man’s relationship with the realm of Dominion. In this analysis, prophetic revelation marks a particularly unique apprehension that cannot be known through common means of knowledge acquisition. In the rational explanation of revelation, the holy spirit of the prophet initially ascends to the world of the intellect and, after perceiving the meanings and realities of affairs, receives revelation. Then, in the stage of descent, those meanings are visualized at the level of imagination and, finally, the prophet’s intellectual perceptions flow in the form of sounds and words from his tongue at the level of sense perception and are heard by others. The perception of ontological realities is an individual and presential apprehension. Therefore, doubt has no way in it. Likewise, there is no room for others in this process. Most Islamic philosophers believe that the station of prophethood and apprehension of revelation is of this type. In other words, it is awarded rather than being acquired, although some of its prerequisites might be acquired.