بررسي خصوصيات شيميايي خاك، مقدار لاشه ريزي و ورود عناصر غذايي در سه توده دست‌كاشت آزاد، پلت و ون (جنگل آموزشي– پژوهشي دارابكلا- ساري)

Soil chemical properties, amount of litterfall and nutrients recycling into Caucasian elm, maple and ash plantation stands at Darabkola Experimental Forest Station

در اين پژوهش عناصر غذايي خاك، مقدار لاشه‌ريزي پاييزه و ورود عناصر غذايي از طريق لاشبرگ به كف جنگل و ارتباط آنها با هم در سه توده (آزاد، افرا پلت و ون) جنگل‌كاري شده در جنگل آموزشي- پژوهشي دارابكلا ساري مورد بررسي قرار گرفت. نمونه هاي خاك از عمق 15-0 سانتي‌‌متري خاك برداشت و عناصر غذايي آنها مورد اندازه گيري قرار گرفت. براي اندازه گيري لاشه‌ريزي در فصل خزان 3 تله جمع‌آوري لاشبرگ (به ابعاد 50×50 سانتي متر) به طور تصادفي در هر توده قرار داده شد و جمع آوري لاشبرگ ها به صورت ماهانه انجام شد. نظر به اينكه برگ درصد قابل توجهي از لاشه‌ريزي را در گونه هاي مورد بررسي به خود اختصاص داده است، بنابراين نمونه‌هاي برگ هاي خزان شده در ماه‌هاي مختلف فصل خزان براي اندازه گيري محتوي عناصر غذايي به آزمايشگاه منتقل شد. عناصر غذايي خاك بجز مقدار فسفر و پتاسيم در بين گونه ها تفاوت معناداري نشان دادند. كمترين مقدار عناصر غذايي نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم و منيزيم در خاك گونه ون مشاهده شد. نتايج كلي لاشه ريزي سه گونه مورد بررسي در سه ماه خزان لاشبرگ نشان داد كه افرا بيشترين و ون كمترين مقدار انباشت لاشبرگ را داشته اند. نتايج نشان داد كه توده ها توانسته اند خواص خاك را تا حدودي تغيير دهند. يافته هاي پژوهش حاضر مويد آن است كه اين تغييرات با تفاوت هاي مشاهده شده در مقدار بازگشت عناصر غذايي در هر توده هم‌خواني دارد.

In this experiment, soil nutrients, amount of autumn litterfall and nutrients recycling via litterfall into forest floor and their relationships to each other were studied in three stands (Elm, Maple and Ash) at Darabkola Experimental Forest of Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (North of I.R. Iran). Soil samples were made from 0-15 cm depth of soil surface and their chemical properties (pH, EC and the concentrations of N, P, K, Ca and Mg) were tested. Three litter traps (50×50 cm) were randomly placed in each stand and litter was collected at monthly intervals in autumn. Because leaves usually form a significant percentage of litterfall amount, they were collected from each litter-trap at different months of autumn, dried and sieved and finally analyzed. Results showed that there was significant difference (p < 0.05) between the tree species in terms of soil nutrient concentration,except P and K contents). The lowest amount of soil N, P, K, Ca and Mg belonged to Ash plantation. Overall, the greatest and the lowest amount of litterfall belonged to Maple and Ash species, respectively. The results showed that the stands were able to change th soil properties to some extent. It might be concluded that these changes are consistent with the differences observed in respect to the recycled nutrients at each stand.