بررسي روش‌هاي تحليل سلسله‌مراتبي AHP، LNRF و FAHP در پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش (مطالعه موردي حوضه آبخيز النگ‌دره)

Evolution AHP, LNRF and FAHP Methods to Landslide Hazard ZoningCase Study: Alangdareh Basin

زمين‌لغزش از بلاياي طبيعي است كه هر ساله خسارات مالي و جاني زيادي به بار مي‌آورد، اما در عين حال پيش‌بيني‌پذيري از ويژگي‌هاي برجسته آن به شمار مي‌آيد. با پيش‌بيني وقوع زمين‌لغزش مي‌توان از بروز و گسترش خسارات ناشي از آن جلوگيري به‌عمل آورد. يكي از روش‌هاي پيش‌بيني اين پديده، مطالعه زمين‌لغزش‌هاي الگو در منطقه و پهنه‌بندي ناحيه يا حوضه آبخيز با توجه به آن الگوست. در اين مقاله سعي شده است تا با مطالعه ويژگي‌هاي لغزش الگو، كل حوضه آبخيز النگ‌دره كه نشانه‌هاي بروز لغزش را به وضوح مي‌توان در قسمت‌هاي مختلف آن مشاهده كرد، از نظر خطر وقوع لغزش به روش تحليل سلسله‌مراتبي (AHP)، روش FAHP و LNRF پهنه‌بندي كرد و ضمن مقايسه روش‌ها نقاط خطرساز را به‌منظور پايدارسازي آن تعيين كرد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه روش LNRF در مقايسه با دو روش ديگر تطابق بيشتري با منطقه دارد. در اين روش، اعمال نظر كارشناسي در حداقل قرار دارد و در نتيجه امكان بروز خطا در آن كمتر است. در روش سلسله‌مراتبي به علت وجود متغيرهاي بيشتر و اعمال نظر مستقيم كارشناس، امكان بروز خطا در امتيازدهي پارامترها وجود دارد. در روش FAHP نيز تعيين حدود حداقل و حداكثر مقادير موثر در امتيازدهي پارامترها مستقيماً بستگي به نظر كارشناسي دارد خطاي بيشتري در آن بروز مي‌يابد. بنابراين پس از مقايسه سه روش فوق، مدل به‌دست‌آمده از روش LNRF كه تطابق بيشتري با شرايط محيط مورد مطالعه دارد، به عنوان مدل نهايي انتخاب شد. كليد‌واژه‌ها: پهنه‌بندي، زمين‌لغزش، تحليل سلسله‌مراتبي (AHP)، روش فازي، GIS، LNRF.

Landslide is deemed a natural disaster, causing vast losses to lives and properties every year. One major characteristic for landslide is its predictability. Having a landslide predicted, we can prevent consequent losses from occurring or propagating. One method to predict this phenomenon is to study landslide patterns in the region and to zone the region accordingly. The current literature attempts to zone the entire Alang Dare region which is marked by landslides in various sections, with regard to landslide occurrence risk, through studying template landslide characteristics (or landslide characteristic patterns) by means of Analytical Hierarchy (AHP), fuzzy and LNRF methods. This literature compares different methods in this regard and also introduces points of risk for further stabilization. The results proved that LNRF, amongst other methods is of more compatibility to the above region. The expertise interference is minimized in this method and thus it is less likely to develop error. In AHP method, is more likely to develop error in rating parameters due to direct expertise and also greater number of variables. In fuzzy method the process of defining minimum and maximum limits for effective values in rating parameters is directly dependent on expertise which magnifies the possibility of developing error. In the current study, the above methods have been compared and with regard to field investigation at the site of landslide, the LNRF method was chosen as the ultimate method in this respect. Keywords: Zoning, Land slide, AHP, FAHP, LNRF, GIS.