بررسي و نقد كتاب تاريخ سياسي اسلام اثر رسول جعفريان

Political History of Islam: Biography of the Prophet": A Book Review of Hossein Jafari

بررسي و نقد كتاب تاريخ سياسي اسلامِ رسول جعفريان حسام‌الدين خلعتبري? عضو هييت علمي گروه معارف اسلامي، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران محمد اديبي‌مهر?? عضو هييت علمي گروه معارف اسلامي، دانشگاه تهران، تهران محمدحسين خوانين‌زاده??? عضو هييت علمي گروه معارف اسلامي، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران مهرعلي لطفي???? عضو هييت علمي گروه معارف اسلامي، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران (تاريخ دريافت: 16/09/89، تاريخ تصويب: 20/10/89) چكيده اين جستار برآن است تا نگرشي همراه با تامل در كتاب تاريخ سياسي اسلام (سيره رسول خدا) داشته باشد، هدف عمده آن است كه نويسنده محترم توجه‌اي مضاعف به كتاب‌هاي گرانسنگ خود بنمايد تادراين رهگذر، ساحت آنها را از اشتباهات محتوايي، ادبي و ويرايشي پاك نمايد، نيز سنت نقد و بررسي جهت اصلاح و توليد دانش رواج بيشتري يابد. در اين نوشتار بررسي محتوايي كه حاوي وجود تناقض در نقل مباحث تاريخي، كوتاهي در طرح برخي مباحث ضروري و بحث‌برانگيز تاريخ اسلام و ... ؛ بررسي روشي كه موارد اعتماد به احاديث منقول از اهل سنت در فرازهاي مهم تاريخ اسلام و... ؛ تامل ادبي و واژه‌شناسي نيز تامل ويرايشي كه بيشترين اشكال در كتاب حاضر از اين جهت مي‌باشد، زيرا مشكلات ويرايشي به صدها مورد مي‌رسد و در بسياري از موارد كتاب مزبور نيازمند ويرايش كلي بوده كه در اين تحقيق ضمن بيان قاعده‌هايي از قوانين نگارش با بيان نمونه‌هايي اكتفا مي‌شود. ادعا نيست كه در اين راه بر صواب باشيم، ولي با توجه به نيت تامل كنندگان، ان‌شايالله به ثواب نزديك باشيم. كليدواژه‌ها: سيره رسول خدا، نقد محتوايي، نقد روشي، نقد ادبي.

This study is an attempt to briefly review, though with acuity, the book titled “Political History of Islam” (Biography of the Prophet). The major goal is to incite the writer to pay adequate attention to his invaluable works and thus revise them in terms of content, literary, and formal errors. Thereby, this study can contribute to the process of reviewing and criticizing aimed at development and reform in science and knowledge. The present study focuses on the following issues: Content analysis, including contradictions in narration of historical facts, undue negligence in elaborating some essential or controversial issues in the history of Islam, etc; methodological analysis, including reliability of Sunni traditions and narratives on significant events of the Islamic history, etc; literary as well as morphological analysis; editing analysis which comprises the most urgent necessity in this book resulting from the high frequency of errors of this type which may in certain parts of the book necessitate the overall revision or rewriting. In all, while this study enumerates some editing rules, it provides the readers with the problematic areas which need to be taken into consideration. While absolute accuracy is not claimed, the intention is to provide the statements closest to the true value, hopefully.