تبيين و ارايه الگويي براي تعيين و ارزيابي عوامل موثر بر انتخاب كيفيت گزارشگري مالي در ايران

Explaining and Developing a Model for Determination and Evaluation of Factors that Affect Financial Reporting Quality Choice in Iran

اين تحقيق عوامل موثر بر انتخاب كيفيت گزارشگري مالي در ايران را شناسايي و ارزيابي كرده است. جامعه آماري تحقيق، شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و دوره تحقيق از سال 1378 تا 1385 مي‌باشد. تحقيق حاضر جز تحقيقات تجربي حسابداري است و براي انجام آن از روشهاي تحقيق علي- مقايسه‌اي و همبستگي استفاده شده است. در اين تحقيق براي تجزيه و تحليل داده‌ها و آزمون فرضيه‌ها از آزمون همبستگي، آزمون تفاوت ميانگينها و الگوي رگرسيوني پروبيت استفاده گرديده است. نتايج آزمونهاي تك‌متغيره فرضيه‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كيفيت گزارشگري مالي با حاشيه سودآوري، و كارايي مديريت شركت رابطه مثبت و با رقابت در بازار محصول، محافظه‌كاري مديريت، اندازه، سرمايه بر بودن فعاليت، چرخه عملياتي و پيچيدگي محيط فعاليت شركت رابطه منفي دارد. با اين حال، بين كيفيت گزارشگري مالي با فرصتهاي رشد، تمركـز مالكيت، ساختار هييت مديره، مالكيت اعضاي هييت مديره، صداقت مديريت، و اهرم مالي شركت رابطه‌اي مشاهده نگرديد. همچنين، برمبناي آزمونهاي چند‌متغيره الگوهايي ارايه گرديد كه امكان پيش‌بيني كيفيت گزارشگري مالي براي دوره مالي آينده را فراهم مي‌كند. اين الگوها مبتني بر توزيع احتمال نرمال استاندارد (CDF) است و احتمال گزارشگري مالي با كيفيت براي دوره مالي آينده را برآورد مي‌كند.

This research has determined and evaluated the factors that affect financial reporting quality choice in Iran. The statistical popultion of this research is companies listed in Tehran Stock Exchange (TSE), and the research period is from 1378 to 1385. This research is considered as an empirical accounting research, and causal-comparative and correlation research methods have been used to do it. In this research, correlation test, mean-difference test, and probit regression model have been used to analyze the data and test the hypotheses. The results of unit-variable tests of hypotheses shows that, financial reporting quality is positively associated with the margin of profitability and managerial efficiency of the firm, and it is negatively associated with product market competition, managerial conservatism, size, capital intensity of business, operating cycle and complexity of the firmʹs operating environment. However, no association was found between financial reporting quality and growth opportunities, ownership concentration, board of directors structure, board of directors ownership, managerial integrity and financial leverage of the firm. Also, based on multi-variable tests, models were developed to predict the financial reporting quality of firms for the next financial period. These models are based on cumulative distribution function (CDF), and estimate the probability of high quality financial reporting for the next financial period.