بررسي تغييرات ميزان محافظه‌كاري در‌ گزارشگري مالي شركت ها

Examining the Changes of Conservatism in Financial Reporting

بررسي ادبيات مرتبط با محافظه‌كاري در گزارشگري مالي، بيانگر اهميت موضوع محافظه‌كاري در حرفه حسابداري است. تحقيقات تجربي در برخي كشورها نشان مي‌دهد محافظه‌كاري در گزارشگري مالي طي زمان افزايش يافته است (گيولي و هاين،2000). هدف اصلي اين مقاله نيز بررسي همين موضوع يعني تغييرات محافظه‌كاري در گزارشگري مالي شركت‌ها در ايران با تاكيد بر تغييرات اقلام تعهدي و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري خالص دارايي‌ها و بررسي رابطه جريان نقد عملياتي و سود حسابداري مي‌باشد. به دليل عدم وجود تعريفي عمومي و پذيرفته شده براي محافظه‌كاري، در اين پژوهش چند معيار متفاوت براي محافظه‌كاري در گزارشگري مالي تعريف و مورد بررسي قرار مي‌گيرد كه اين معيارها بر انباشتگي اقلام تعهدي غير عملياتي، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري خالص دارايي‌ها و جريان‌هاي نقد عملياتي تاكيد دارند. جامعه آماري پژوهش حاضر شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از 1381 تا پايان 1389 مي‌باشد كه از اين تعداد، 116 شركت ( 1044 سال- شركت) در نمونه اين تحقيق جاي گرفتند. نتايج اين تحقيق، افزايش محافظه‌كاري در گزارشگري مالي شركت‌هاي عضو بورس اوراق بهادار تهران را تاييد نكرده و نشان مي‌دهند كه ميزان محافظه‌كاري در گزارشگري مالي شركت‌ها در ايران در طول يك دهه گذشته به طور نامنظم و غيرسيستماتيك تغيير كرده و البته اين تغييرات لزوماً نمايانگر عملكرد واقعي شركت‌ها نيست.

Review the literature of conservatism in financial reporting indicates the importance of conservatism in accounting profession. The main purpose of this paper is to review the changes of accruals and Market-to-Book ratio over time in order to know the changes in financial reporting in Iran, because the evidence in the accounting literature shows conservatism in financial reporting increases over time. Due to the lack of a generally accepted definition of conservatism, some of conservatism proxies in financial reporting are defined and examined in this paper. This measures focus on the accumulation of non-operating accruals and Market-to-Book ratio. Statistical population of this research is the companies listed in Tehran Stock Exchange (TSE) since 2003 to 2011. After adjusting for outliers, sample consists of 116 companies. Although definitive conclusions is impossible, the existent evidence of financial reporting in TSE firms does not support the hypothesis of this paper and shows that the degree of conservatism in accounting has not increased over past decade.