فنولوژي Didymella rabiei روي بقاياي نخود در استان كرمانشاه

PHENOLOGY OF Didymella rabiei ON CHICKPEA DEBRIS IN KERMANSHAH PROVINCE.

بيماري برق‌زدگي نخود ناشي از Didymella rabiei ، مهم‌ترين بيماري نخود معمولي در استان كرمانشاه است. عامل بيماري روي بقاياي گياهي و بذرهاي نخود بقا مي‌يابد. مرحله جنسي قارچ روي بقاياي آلوده نخود كه در سطح خاك مزرعه باقي مي‌مانند، تشكيل شده و در بقا و پراكنش بيماري به نقاط دور نقش اساسي دارد. طي سال‌هاي زراعي 83-1382 و 84-1383 بقاياي آلوده نخود از اوايل مهرماه روي سطح خاك چند مزرعه در شهرستان‌هاي مختلف استان كرمانشاه قرار داده شد. در سال زراعي 83-1382 مرحله جنسي قارچ روي اغلب نمونه‌هاي قرار گرفته در سطح مزارع تشكيل نگرديد و يا در صورت تشكيل به مرحله بلوغ نرسيد. در سال زراعي 84-1383 سودوتسيوم‌هاي بالغ قارچ به فراواني روي همه نمونه‌ها تشكيل شد. سودوتسيوم‌ها حدود يك ماه تا 45 روز پس از قرار دادن بقاياي آلوده نخود در سطح مزرعه (اوايل تا اواسط آبان ماه) روي ساقه و غلاف‌هاي آلوده شروع به تشكيل نمودند. متعاقباً سودوپارافيزهاي قارچ در بين بافت استرومايي سودوتسيوم رشد و توسعه يافت. سودوتسيوم‌ها و آسك‌هاي بالغ در نيمه اول اسفند ماه در نمونه‌ها ديده شد. رها‌سازي آسكوسپورها از اواخر اسفند شروع و تا اواخر ارديبهشت ادامه داشت. همه سودوتسيوم‌هاي مورد بررسي در اواسط خرداد، كاملاً خالي بودند.

Chickpea blight caused by Didymella rabiei is the most important disease of chickpea in Kermanshah province in west of Iran. The pathogen survives in infected chickpea debris and seeds. The telemorph develops on overwintering chickpea debris and can play a roll on distribution and survival of the pathogen. Pseudothecial development of Didymella rabiei on naturally infected chickpea debris was investigated in some major growing areas of chickpea production in west of Iran. In this regard chickpea debris, stems and pods of naturally infected by D. rabiei were collected at harvest time. They were placed on soil surface of some fields in different regions of the province in September during 2003 to 2005. In 2003 D. rabiei did not develop on chickpea debris but in 2004 mature pseudothecia and pycnidia of D. rabiei formed on chickpea debris in all locations. Differentiation of pseudothecia initials happened in November, 30 to 45 days after placement of debris on the soil surface. Ascospore maturation occurred in early March. Discharge of ascospores occurred in late March and continued by mid-May. Completely empty pseudothecia were observed in mid-June.