تدريس به روش نقشه مفهومي روشي موثر بر ميزان يادگيري و يادداري دانشجويان

Conceptual Mapping: An Effective Learning and Retention Method for Students

مقدمه: تدوين نقشه مفهومي به عنوان يك استراتژي تسهيل‌كننده يادگيري در آموزش همواره مورد تاكيد قرار گرفته است. اين پژوهش با هدف مقايسه تاثير روش آموزشي نقشه مفهومي و روش سخنراني بر ميزان يادگيري شناختي دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي بوشهر انجام شد. مواد و روش‌ها: در يك مطالعه نيمه تجربي با روش پيش‌آزمون و پس‌آزمون، 39 دانشجوي كارشناسي تغذيه اخذ كننده درس پاتوفيزيولوژي بيماري‌ها انتخاب و به دو گروه مداخله و شاهد تقسيم شدند. پس از اجراي پيش‌آزمون، دانشجويان گروه مداخله در كارگاه آموزشي تدوين نقشه مفهومي شركت كردند. سپس مباحث پاتوفيزيولوژي بيماري‌ها در دو گروه مداخله و شاهد به ترتيب به صورت تدوين نقشه مفهومي و سخنراني ارايه شد. در پايان ترم سطح يادگيري دانشجويان دو گروه با پس آزمون مورد ارزيابي قرار گرفت. داده‌ها پس از جمع‌آوري با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 17، تجزيه و تحليل شد. نتايج: ميانگين نمرات پيش آزمون دانشجويان دو گروه تفاوت آماري معني داري نشان نداد (917/0= p) ليكن نمرات پسآزمون در گروه مداخله به صورت معنيداري بالاتر از گروه شاهد بود (000/0=p). بين سطح يادگيري و جنسيت شركت كنندگان رابطهاي مشاهده نشد (05/0=p). نتيجه گيري: نتايج به‌دست‌آمده مويد آن بود كه روش نقشه مفهومي و روش معمول آموزش هر دو توانسته‌اند كه يادگيري شناختي فراگيران را ارتقا دهند، اما روش نقشه مفهومي بيش از روش معمول آموزش بر روي يادگيري معنيدار فراگيران موثر است.

Introduction: Designing a conceptual map has been confirmed as a facilitating strategy in education. We aimed to compare two educational methods: the conceptual mapping and the lecture method with respect to their effect on the students’ cognitive learning at Bushehr University of Medical Sciences, southern Iran. Materials & Methods: In this semi-experimental study, we used the pre-post test method. The sample comprising 39 BS nutrition students taking their Pathopysiology of Diseases course were divided into two groups: the intervention and the control. After the pre-test, the intervention group participated in an educational workshop about conceptual mapping. Then the course subjects were presented to the intervention and control groups in the form of conceptual mapping and lecture, respectively. At the end of the term, the students were evaluated using a post test. The data were analyzed using SPSS software, version 17. Results: The mean pre-test scores of the two groups did not differ significantly (P=0.917), while the post test scores of the intervention and control groups differed significantly (P=0.000). We did not find a significant relationship between the learning level and sex (P=0.05). Conclusion: Both methods were able to enhance the cognitive learning of students. However, conceptual mapping was more effective in this regard.