بررسي بيماري‌زايي جدايه هايي از Phytophthora و Pythium (sensu lato) روي شاخه هاي بريده و دانهال هاي بادام *

PATHOGENICITY OF SOME ISOLATES OF PYTHIUM AND PHYTOPHTHORA ON DETACHED SHOOTS AND SEEDLINGS OF ALMOND

در بازديدهايي كه طي سال هاي 90-1389 از نهالستان ها و باغ هاي مختلف بادام در استان كرمانشاه به عمل آمد، از نهال ها و درختان بادام با علايم مشكوك به آلودگي به گونه هاي پيتيوم و فيتوفتورا و خاك همراه با طوقه و ريشه آلوده نمونه برداري شد. نمونه‌ها در محيط‌هاي كشت عمومي و نيمه انتخابي كشت و جدايه هايي از جنس هاي Phytophthora ، Ovatisporangium و Pythium به‌دست آمده بر اساس ويژگي هاي مورفولوژيك و پاره اي خصوصيات فيزيولوژيك مطالعه و شناسايي شدند. آزمون بيماري زايي جدايه‌ها روي شاخه هاي بريده در شرايط آزمايشگاه و هم‌چنين دانهال هاي بادام در گلخانه انجام گرفت. در اين تحقيق، دوازده جدايه، اكثراً از خاك همراه با طوقه و ريشه به دست آمد كه متعلق به گونه هاي Phytophthora cactorum،Pythium aphanidermatum ، Ovatisporangium helicoides و Pythium group-G بودند. در آزمون بيماري‌زايي روي شاخه‌هاي بريده از نظر ميزان توسعه بيماري، بين تيمارهاي مختلف اختلاف بسيار معني‌داري در سطح آماري يك درصد ديده شد. در اين آزمون بيشترين ميزان توسعه بيماري توسط P. cactorum ايجاد شد و O. helicoides در مرتبه بعدي قرار گرفت. اختلاف ميزان توسعه علايم بيماري توسط قارچ‌هاي P.aphanidermatum و P. group-G روي شاخه‌هاي بريده با شاهد معني‌دار نبود. در آزمون بيماري زايي روي دانهال هاي بادام در گلخانه جدايه هاي P. cactorum در مدت 7 روز پس از مايه‌زني سبب سبز خشكي و مرگ سريع نهال ها شدند. در مورد جدايه هاي P. aphanidermatum وO. helicoides پس از گذشت 40 روز پس از مايه‌زني علايم خشكيدگي روي دانهال هاي بادام ايجاد شد، حال آن كه P. group-G در هيچ شرايطي علايم بيماري را نشان نداد. اين اولين گزارش از شناسايي و بيماري زايي گونه O. helicoides است.

During the observations over nurseries and almond orchards of Kermanshah Province in 2010-2011, saplings and fertile trees suspected to infection by Pythium and Phytophthora and the soil around their crown and foots were sampled. After culturing these samples on common and semi-selective media, some isolates of Pythium (sensu lato) and Phytophthora were obtained. These isolates were identified based on their morphological and several physiological characteristics. Pathogenesity tests were performed on excised shoots and seedlings In vitro and In vivo respectively. In this research, 12 isolates, belong to 4 species including Phytophthora cactorum, Pythium aphanidermatum, Ovatisporangium helicoides and Pythium group-G were identified. The isolates were mostly from the soil around the roots and foots of saplings. In pathogenesity test on excised shoots, highly significant differences were found among the treatments based on the rate of disease extension. In this experiment the most disease extension was induced by P. cactorum followed by O. helicoides. There was no significant differences among P. aphanidermatum and P. group-G when compared to the control. In pathogenesity test under greenhouse condition, P. cactorum isolates caused seedling death after 7 days; but the symptoms of seedling death appeared after 40 days, when almond seedlings were exposed to P. aphanidermatum and O. helicoides. P. group-G did not make any pathogenesity on almond seedlings in both experiments. This is the first report of identification and pathogenesity of O. helicoides in Iran.