ارزيابي فعاليت آنزيم پراكسيداز در دو توده مقاوم و حساس كنجد نسبت به بيماري بوته‏ميري فوزاريومي با عامل Fusarium oxysporum f.sp sesami *

EVALUATION OF PEROXIDASE ACTIVITY IN TWO RESISTANT AND SUSCEPTIBLE SESAME GERMPLASMS TO Fusarium DAMPING OFF CAUSED BY Fusarium oxysporum f.sp sesami

كنجد (Sesamum indicum L.) از گياهان روغني است كه كشت آن در دنيا رايج مي‏باشد. بوته‏ميري فوزاريومي كنجد با عاملFusarium oxysporum f.sp. sesami، يكي از مهم‌ترين بيماري‌هاي اين گياه دردنيا مي‏باشد. در اين تحقيق ميزان فعاليت آنزيم پراكسيداز به عنوان يكي از مكانيسم‌هاي دخيل در مقاومت، در توده محلي آسفيج (بهاباد، يزد) به عنوان توده مقاوم و توده محلي كهنوج (كرمان) به عنوان توده حساس به اين بيماري بررسي شد. بدين منظور از نمونه‌هاي جمع اوري شده از سطح مزارع كنجد استان يزد، 15 جدايه F. oxysporum جداسازي و خالص‏سازي شد و از اين ميان جدايه اي كه داراي بالاترين سطح بيماري زايي بود انتخاب و در آزمون تعيين دامنه‏ميزباني مورد استفاده قرار گرفت. در بررسي دامنه ميزباني عامل بيماري، از بين ده گونه گياهي متعلق به خانواده‏هاي مختلف كه به طور مصنوعي با عامل بيماري آلوده شدند، تنها گياه كنجد علايم بيماري را نشان داد كه بيانگر اين مطلب بود كه جدايه مربوطه F. oxysporum f.sp. sesami مي‏باشد. در مرحله بعدي تحقيق، ميزان فعاليت آنزيم پراكسيدازتوده‏هاي مقاوم و حساس كنجد در 2، 4، 6، 8، 10 و 12 روز پس از مايه زني با قارچ عامل بيماري اندازه گيري شد. فعاليت آن پس از مايه‌زني با قارچ در توده مقاوم با شيب تندي افزايش و در روز چهارم به اوج خود رسيد و سپس كاهش يافت. ولي در توده حساس، افزايش فعاليت آنزيم به ميزان كمتري رخ داد. نتايج اين تحقيق بيان كننده اين مطلب است كه ميزان افزايش آنزيم پراكسيداز در گياه، مي‌تواند نقش احتمالي در بروز القا مقاومت داشته باشد.

Sesame damping-off caused by Fusarium oxysporum f.sp. sesami is one of the most important diseases of Sesamum indicum L. in the world. In this work,the activity of peroxidase enzyme was assayed as a resistance mechanism in Asfij local germplasm (Bahabad, Yazd province) as resistant and Kahnoj local germplasm (Kerman province) as susceptible germplasm. Fifteen isolates of causal agent were isolated from sesame farms in Yazd province and one isolate with the highest pathogenicity potential was selected and used to determine hostrange. Among ten species of several plant families that were artificially inoculated with this pathogen, only sesame showed disease symptoms. Evaluation of peroxidase activity in tolerant and susceptible germplasms in 2, 4, 6, 8, 10 and 12 days after inoculation with Fusarium oxysporum f. sp. sesami showed that peroxidase enzyme activity increases in resistant germplasm with highest level in 4 days after inoculation. The activity of peroxidase was decreased 4 days after inoculation. In susceptible germplasm, enzyme activity was increased slightly in low quantity. In conclusion the results show that peroxidase activity play probable role in induction of plant resistance against outbreak of plant pathogens.