تشخيص سرولوژيكي و مولكولي ويروس لكه بافت مرده گل حنا (INSV) و معرفي برخي گياهان زينتي ميزبان ويروس از 5 استان كشور

SEROLOGICAL AND MOLECULAR DETECTION OF INSV AND INTRODUCTION OF SOME INSV ORNAMENTAL HOST PLANTS FROM FIVE PROVINCES IN IRAN

ويروس لكه بافت مرده گل حنا(INSV) Impatiens necrotic spot virus از مهم‌ترين توسپويروس‌هاي جدا شده از گياهان زينتي در دنيا و ايران مي‌باشد كه تاكنون در اغلب گلخانه‌هاي پرورش گياهان زينتي در استان‌هاي تهران و مركزي علايم ناشي از آلودگي به آن به‌صورت لكه‌هاي نكروزه برگي، كلروز و كوتولگي ديده شده است. اين ويروس با توجه به خسارت وارده روي ميزبان‌هاي زينتي كشور و كاهش كيفيت و كميت در گياهان آلوده و در مواردي مرگ كامل گياه ميزبان از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. براي تعيين ميزان آلودگي گياهان زينتي به اين ويروس در كشور، طي سال‌هاي 90-1389 تعداد 581 نمونه برگي از 58 گونه زينتي مختلف با نشانه‌هاي لكه‌هاي نكروزه برگي، كلروز و كوتولگي شبيه به آلودگي به INSV از مناطق عمده كشت و پرورش گياهان زينتي در 5 استان كشور (گيلان 128 نمونه، مازندران 159 نمونه، تهران 122 نمونه، مركزي 108 نمونه، دزفول 64 نمونه) جمع‌آوري و توسط آزمون سرولوژيكي الايزا (DAS-ELISA) از نظر آلودگي به ويروس لكه بافت مرده گل حنا INSV مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج به دست آمده نشانگر آلودگي 13/20 درصد نمونه‌هاي جمع‌آوري شده به ويروس لكه بافت مرده گل حنا و انتشار آلودگي در 4 استان از مناطق مورد بررسي بود. بيشترين آلودگي به ترتيب مربوط به استان‌هاي مركزي با 7/28% آلودگي، تهران 5/24% آلودگي، مازندران 01/22% و گيلان 4/16% آلودگي بود و هيچ يك از نمونه‌هاي مورد بررسي مربوط به استان خوزستان به ويروس INSV آلوده نبودند. طبق بررسي‌هاي انجام شده در اين تحقيق از 58 گونه زينتي مورد بررسي 33 گونه (89/56 %) به ويروس INSV آلودگي نشان دادند.تعدادي از گونه هاي داراي واكنش مثبت به ويروس INSV در سنجش الايزا، با آزمون زنجيره‌اي پليمراز ( RT-PCR ) با به‌كارگيري جفت پرايمرهاي اختصاصي و طراحي شده براي قسمت نوكليوكپسيد (N-gene) باعث تكثير قطعه مورد انتظار آن ناحيه و تشكيل باند bp777 در ژل آگاروز گرديد. بر اين اساس گياهان آلسترومريا (مركزي)، اريكا (مازندران و گيلان)، اسپات (مازندران و گيلان)، آهار (تهران)، آنتوريوم (گيلان و مازندران)، بنجامين (مركزي و مازندران)، بنفشه (تهران)، بنفشه افريقايي (مركزي و تهران)، پتوس (گيلان)، پيله آ (مركزي)، جين جر (مازندران)، حنا (تهران و مازندران)، ختمي (مازندران، گيلان و مركزي)، داودي (گيلان و مازندران)، دراسنا (گيلان)، ديفن باخيا (مازندران)، ُرز (مازندران، گيلان، مركزي و تهران)، سلوي (مازندران و مركزي)، سيكاس (مازندران)، سيسوس (مازندران)، سينگونيوم ابلق (مازندران)، شب بو (مركزي)، شمعداني (تهران و مركزي)، فيكوس (مركزي)، فيلودندرون (مركزي و مازندران)، كاغذي (تهران)، كوروتن (تهران)، كوكب (مركزي و تهران)، گازانيا (مركزي و تهران)، گلايول (تهران)، مارگريت (مركزي)، ميخك (مركزي و تهران) و هميشه بهار (مركزي و تهران) به عنوان گياه ميزبان ويروس INSV معرفي مي گردند. از ميان 33 گونه فوق‌الذكر بنجامين، بنفشه افريقايي، گلايول، سيسوس، سيكاس، فيكوس، ُرز، كاغذي و ميخك به دليل مشكلات استخراج مستقيم RNA از بافت برگي آنها با آزمون زنجيره اي پليمراز ( RT-PCR ) در اين تحقيق بررسي نشدند.

Impatiens necrotic spot virus (INSV) infects ornamental plants worldwide. It has been reported from almost every ornamental screenhouse in Tehran province. INSV symptoms include necrotic leaf spot, chlorosis and stunting. Heavy losses have been reported from INSV in plants such as Zinnia elegans, Ficus benjamina, Viola spp., Saintpaulia ioantha, Althea spp., Cheiranthus cheiri, PelargoniumXhortorum, Dahlia spp. and Gazania spp., reducing quality and quantity of infected plants. In this research a total number of 581 ornamental samples of 58 different plant species with symptoms similar to those of INSV infection were collected in Lahijan, Tonkabone, Mahallat, Varamin and Dezful. The results indicated an average of 20.13% virus incidence in the collected samples in 4 provinces. INSV infection was recorded to be 28% in Mahallat, 24.5% in Tehran, 22.1% in Mazandaran and 16.4% in Guilan. No record of INSV infection was obtained from Khuzistan (Dezful) ornamental samples. Of the total of 58 ornamental species tested 33 species were recorded positive for INSV. Most ELISA positive samples were rechecked by RT-PCR using a set of specific primers directed to the N-gene and designed to amplify 777 bp product as shown by agarose gel electrophoresis. The results of serological and molecular tests showed infection of the following plants: Alestreomeria spp. (Markazi), Erica spp. (Mazandaran and Guilan), Spathiphylum spp. (Mazandaran and Guilan), Zinnia elegans (Tehran), Anthurium spp. (Guilan and Mazandaran), Ficus benjamina (Markazi and Mazandaran), Viola spp. (Tehran), Saintpaulia ioantha (Markazi and Tehran), Scindapsus aureus (Guilan), Pilea cadieri (Markazi), Zingiber spp. (Mazandaran), Impatiens spp. (Tehran and Mazandaran), Althea spp. (Mazandaran, Guilan and Markazi), Chrysanthemum spp. (Guilan and Mazandaran), Dracaena fragrance (Guilan), Diffenbachia amoena (Mazandaran), Rosa spp. (Mazandaran, Guilan, Markazi and Tehran), Salvia splendens (Mazandaran and Markazi), Cycas spp. (Mazandaran), Cissus spp. (Mazandaran), Syngonium podophyllum (Mazandaran), Cheiranthus cheiri (Markazi), Pelargonium×hortorum (Tehran and Markazi), Ficus elastica (Markazi), Philodendron spp. (Markazi and Mazandaran), Bougainvillea spp. (Tehran), Codiaeum variegtum (Tehran), Dahlia spp. (Markazi and Tehran), Gazania spp. (Markazi and Tehran), Gladiolus spp. (Tehran), Zinnia elegans (Markazi and Tehran), Dianthus spp. (Markazi and Tehran) and Calendula spp. (Markazi and Tehran) are as INSV ornamental hosts from Iran. Because of difficulties with direct RNA extraction from leaf tissues, Ficus benjamina, Saintpaulia ioantha, Gladiolus spp., Cycas spp., Cissus spp., Ficus elastica, Rosa spp., Bougainvillea spp. and Dianthus spp. were not rechecked by RT-PCR in this study.