حكمراني جهاني: مولفه ها و ابزارها

Global Governance; Parameters and Instruments

در ميان تمام موضوعاتي كه در فضاي گفتماني جهاني شدن مطرح هستند، موضوع حكمراني جهاني و مديريت فرآيند جهاني‏شدن از اهميت بيشتري برخوردار است. در واقع حل مسايل مختلف حوزه ي جهاني‏شدن در گرو رويكردهاي كلان حكمراني جهاني است. به علاوه عده‏اي از محققان قايل به هدايت و مديريت فرآيند جهاني‏شدن هستند. اين عده اصطلاح جهاني‏سازي را بيشتر مناسب تحولات سال‏هاي اخير جامعه ي جهاني مي‏دانند. بر فرض اين نگرش مديريت پروژه ي جهاني‏سازي مهمترين مسيله براي كشورها و ملّت‏ها به شمار مي‏رود. چه اينكه در صورت صحت اين نگرش جهان در آينده آنگونه خواهد بود كه مديران اين پروژه ي عظيم مي‏خواهند. اين موضوع داراي جنبه‏هاي مختلف اقتصادي، سياسي، حقوقي و فرهنگي است. چندبعدي بودن و غيركمّي بودن اين موضوع موجب پيچيدگي آن شده‏است. حكمراني جهاني نيز به عنوان مهم ترين موضوع جهاني‏شدن از سيرتاريخي برخوردار بوده و در دوره‏هاي مختلف كامل‏تر شده‏است. جهاني شدن به سمت يك فرهنگ واحد پيش نمي‏رود. علي رغم اين كه در جنبه‏هاي بسيار زيادي از فرهنگ و رفتار اجتماعي هم گرايي و اشتراك نظر در سطح جهان مشاهده مي‏شود ولي بروز انديشه‏هاي مخالف نه تنها كمتر نشده كه قدرتمندتر از گذشته نيز ادامه دارد. اين تشتت فرهنگي در عرصه ي حكمراني جهاني نيز وجود دارد و نظام حاكميتي جهاني بايد آن را در نظر بگيرد. نظام مشاركت كنترل شده ي فعلي در سطح جهاني نتيجه ي تطورات تاريخي از امپراتوري‏هاي بزرگ و بعد از آن استعمارگري و بعد از آن بلوك‏بندي جهاني است. گذر زمان و انباشت تجربيات بشر در حوزه ي حكومت‏داري شكل خاصي از حكومت در سطح جهان را ايجاب مي‏كند كه از آن به مشاركت كنترل‏شده ياد مي‏كنند. در اين حالت حاكمان اصلي جهاني با استفاده از ابزارهاي مختلف تلاش مي‏كنند افكار عمومي جهاني و كشورهاي ضعيف‏تر را به خواسته‏هاي خود متمايل سازند و اين يعني مشاركت كنترل‏شده در حكمراني جهاني. در اين رابطه مولفه‏هاي حكمراني جهاني مطرح است كه شامل سه مولفه ي اصلي قدرت يعني قدرت اقتصادي، قدرت سياسي و امنيتي و قدرت ايديولوژيك مي‏شود. اما اعمال حاكميت در سطح جهان نيازمند ابزارهاي كارآمد است. در اين رابطه سه دسته ابزار كلي اعمال حاكميت وجود دارد كه عبارتند از: سازمان‏ها و نهادهاي بين‏المللي، رسانه‏هاي ارتباط جمعي، متغيرهاي ژيوپلتيك.

Global governance and managing the process of globalization is one of the most important aspects of Globalization. In addition some of researchers believe that powerful institutions (i.e. countries, international organizations and etc) lead the process of globalization in order to their utilities. Therefore, if this supposition be accepted, the global governance gets the special position in globalization forum. The result of this view is world will be made just as the leaders want. Global governance has the historical process. As time passes the concept of this issue become complete and more consonant with human life requirements. Control participation system is the best description for the present system of global governance. This system is the last step of historical revolution from the empire, after that colonization, after that block system. Time and experiences in government shape the special system for global governance to that call Control participation system. In this manner government use some instruments to convince public opinion and to enforce weak countries. Countries should have enough power for applying the authority. It means that they should have the parameters of sovereignty. In global level parameters of sovereignty are: economic power, military and political power, ideological power. Moreover global governance needs some effective instruments. There are three groups of implements: international and global organizations, mass media, and geopolitical factors.