ديپلماسي اقتصادي و سياست خارجي توسعه گرا؛ ابزارهاي موفقيت راهبرد توسعه اي ج.ا.ا. در اقتصاد جهاني

Globalization and Islamic Republic of Iran developmental strategy

جهاني شدنِ ساختارهاي توليدي، مالي و تجاري، ماهيت و كارويژه ي دولت ها را از واحدهاي سرزميني به بازيگراني مجازي و بازاري در اقتصاد سياسي جهاني متحول ساخته است. در گذار به جهاني شدن دغدغه دولت ها از مسايل امنيتي و سياسي به دست يابي به سهمي از بازارهاي توليد، تجارت و سرمايه ي جهاني تغيير يافته است. تجلي اين تحول در عملكرد دولت ها در نظام اقتصاد سياسي جهاني، گذار از ديپلماسي سنتي به ديپلماسي اقتصادي به عنوان ابزار نوين و كارآمد تعامل در اقتصاد جهاني و دست يابي به توسعه قابل مشاهده مي باشد. در چارچوب ساختار نوين، نخست اين كه مقوله ي توسعه ي اقتصادي به مولفه ي تعيين كننده ي كارآمدي و قدرت مندي دولت ها تبديل گرديده و دوم، دست يابي به توسعه ي اقتصادي نيازمند تعامل با ساختارهاي اقتصاد سياسي جهاني مي باشد. دغدغه ي كانوني و گفتمان حاكم بر ساختار اقتصاد سياسي ج.ا.ا نيز در برهه ي كنوني مسيله ي توسعه ي اقتصادي است. براي ايران به عنوان كشوري در حال توسعه استراتژي رهايي از فروش مواد خام و دست يابي به مدارهايي از توليد كالاهاي صنعتي يا مشتقات حاصل از فرآوري مواد خام، آن گونه كه مقام معظم رهبري تاكيد مي كنند، نه تنها يك ضرورت بلكه يك الزام است. در پژوهش حاضر تلاش مي شود به اين پرسش پرداخته شود كه چه رابطه اي بين ديپلماسي و توسعه در چارچوب اقتصاد سياسي جهاني وجود دارد و راهبرد توسعه ي صادرات غير نفتي چه الزاماتي را فراروي دستگاه ديپلماسي و وزارت خارجه ج.ا.ا قرار مي دهد؟

Economic development in globalization era is required to interaction to global political economy (GPE). In this line, the nature and function of states has been changed from territorial to virtual or market actors in GPE. The consequences of this change have been the transition of tradition diplomacy to economic diplomacy as a new and effective tool of interaction in GPE accessing to development. The main concern and discourse of I.R.Iran is economic development in this period. For Iran as a developing country, releasing from raw material exporting strategy to industrial country is unavoidable. This research tries to answer this question that what have been the effects of globalization on economic development and what are the requirements of I.R.Iran foreign policy and diplomatic statement? The hypothesis of research in the framework of international political economy is that globalization realizes the interaction to the structures of global capital, trade and technology to the structural requirement. For I.R.Iran, accessing to its goals development is required to redefinition of the state function in global economy and transition from traditional diplomacy to economic diplomacy.