كليدواژه :
انتخاب كاربران , جهاني شدن , قوم‌كشي , زبان‌كشي , نابودي زبان‌ها , استعمار
چكيده فارسي :
از زمان‌هاي بسيار دور زبان‌ها به دنيا آمده‌اند، زيسته‌اند و از ميان رفته‌اند. اما امروزه با سرعتي بي‌سابقه در حال نابودي‌اند. اكنون در جهان در هر سال ده زبان خاموش مي‌شود و زبان‌شناسان پيش‌بيني مي‌كنند اگر اين روند ادامه يابد؛ نود درصد زبان‌ها تا سده‌ي آينده رو به خاموشي خواهند رفت. از آن جايي كه فرهنگ وابسته به زبان است، با زبان شكوفا مي‌شود به حيات خود ادامه مي‌دهد و منتقل مي‌شود؛ با مرگ هر زبان فرهنگ وابسته به آن نيز در معرض نابودي قرار مي‌گيرد. از سوي ديگر هر زباني سازگاري‌هاي ضروري با شرايط ويژه‌ي اجتماعي، اقتصادي و زيست‌محيطي را براي گويشورانش فراهم كرده و امكان شناخت هستي از دريچه‌اي ويژه را براي آن ها ميسر مي‌سازد. لذا مرگ زبان‌ها به مثابه نابودي همه‌ي اين امكان‌هاي ضروري براي حيات اجتماعي و تداوم فرهنگ است.
در اين مقاله سعي شده به نابودي زبان‌ها به عنوان يك مسيله‌ي مهم فرهنگي و دلايل آن پرداخته شود. جهت بررسي از روش اسنادي و كتابخانه‌اي (با مراجعه به افكار و نظريه‌هاي زبان‌شناسان و پژوهشگران حوزه‌ي مردم‌شناسي و جامعه‌شناسي زبان) استفاده گرديده و به ويژه تحولات سده و دهه‌هاي اخير (در زمينه مرگ زبان‌ها) در تمام جوامعي كه با اين مسيله رو به روي اند مد نظر قرار گرفته است.
نتيجه به دست آمده نشان مي‌دهد كه در نابودي زبان‌ها عوامل عديده‌اي دخيلند كه داراي ابعاد روان‌شناختي، جغرافيايي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي بوده و از جنبه‌هاي خرد مانند ميزان علاقه‌ي فردي كاربران به حفظ زبان مادري گرفته تا جنبه‌هاي كلان مانند كاهش جمعيت گويشوران، عوامل طبيعي، استعمار، جهاني شدن، نقش دولت‌هاي ملي و ... را شامل مي‌باشد. بنابراين حل اين مسيله تلاش‌ها و دگرگوني‌هايي همه جانبه را در عرصه‌هاي خرد و كلان طلب مي‌كند.
چكيده لاتين :
Languages have been born, flourished, lived, and disappeared. But nowadays they are dying with unprecedented speed. Every year 10 languages are disappeared all around the world and linguists predicted that if this situation continues, 90% of languages will be disappeared. Since cultures depend on languages, flourish with languages and continue with them, so each culture will be disappeared with death of each language, too. On the other hand, each language prepares social, economic, and ecological situation for its speakers and also provides them a special worldview. Therefore, death of language implies death of all the necessary opportunities for social and cultural life.
In this article it is tried to study the death of language as cultural problem and its reasons. The methodology is documentary and the thoughts and theories of linguistics and researchers of anthropology and sociology are used and also, the recent century changes (about death of languages) in the whole countries that faced with this problem have been considered. The result shows that different psychological, geographical, economical, political, and social factors affect the death of languages. These factors include some micro reasons such as preserving the mother tongue and some macro reasons such as decreasing number of native speakers, natural phenomenon, globalization, colonialism, and role of national states. So solving this problem needs attempts and changes in both macro and micro levels.
