كليدواژه :
ايران , ايديولوزي پزو هشي , دگرگوني اجتماعي , جامعه شناسي , روشن فكر پزوهي , مديريت چند گانه , هويت اجتماعي
چكيده فارسي :
چهار محور مطالعات اجتماعي در ايران
كرامتاله راسخ
(تاريخ دريافت10/7/90، تاريخ پذيرش13/2/91)
چكيده
جامعه‌شناسي در دو قرن گذشته تلاش كرده است تا از الگوي تبييني واحدي در اين رشته علمي برخوردار شود. ليكن اين تلاش‌ها با موفقيت همراه نبوده است. امروزه ترديد وجود دارد كه اين رشته به دلايل گوناگون از امكان تحقق چنين هدفي برخوردار باشد. طرح نظريه مدرنيته چندگانه نقش كليدي در پيدايش اين ترديد داشته است. بر اساس اين رويكرد نظري، مدرنيته غربي تنها راه تحول اجتماعي در شرايط كنوني نيست، بلكه يكي از راه‌هاي نوسازي اجتماعي است.
اين مقاله درصدد طرح مباني نظري به منظور آغاز تلاش براي تعيين حدود و امكانات مطالعات جامعه‌شناختي در ايران است. طبيعي است كه مطالعات اجتماعي در ايران بايد از چارچوب‌هاي خاص خودش برخوردار باشد. به منظور رسيدن به اين چارچوب، نخست پنج ويژگي جامعه‌شناسي از ديدگاه غيراثبات‌گرايانه تعيين شد. علم جامعه‌شناسي بر اين اساس از خصلت جهاني، گفتماني، بازتابي، عصري و ايديولوژيك و سرانجام روايتي برخوردار است. سپس براساس اين پنج ويژگي، چهار حوزه دگرگوني اجتماعي، هويت اجتماعي، ايديولوژي پژوهشي و روشنفكرپژوهي بهمنزله محورهاي اصلي مطالعات مسايل اجتماعي در ايران تعيين شدند.
واژگان كليدي: ايران، جامعه‌شناسي، مدرنيته چندگانه، دگرگوني اجتماعي، هويت اجتماعي، ايديولوژي پژوهشي، روشنفكرپژوهي.
چكيده لاتين :
Multiple Modernities and Fields for the Iranian Social Studies
K. Rasekh
Scientific sociology, in past two hundred years, has tried to achieve a single paradigm for its subject matter (Comte, Marx, Durkheim, and Parsons, for instance). Such efforts have so far failed. Today, it is doubtful whether there is a chance for such attempts. The emergence of approaches known as Multiple Modernities has mainly been responsible for development of such doubt in reaching a single explanatory paradigm. According to the Multiple Modernities theory, modernization in the Western manner is just one of the different ways of modernization.
In this paper I try to design a theoretical basis for developing a preliminary frame for outlining the limits and possibilities of social studies in Iran. Of course, The Iranian social studies, as a field, must have its own contextual characteristics to follow. To reach the above-mentioned frame we have determined five characteristics for modern sociology from non-positivistic sociological perspective: it is cosmopolitan, discursive, reflexive and self-reflexive, ideological, and finally time diagnostic and narrative. Then, as a result of these features, we can provide four branches of social research in Iran: social change, social identity, religion and intellectual research.
Keywords: Iran, Sociology, Multiple Modernities, Social Studies in Iran
