اثر پرايمينگ بذر بر آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني و پراكسيداسيون ليپيدهاي غشاي سلول گياهچه سياهدانه ( Nigella sativa L.) تحت تنش شوري و خشكي

Effect of seed priming on antioxidant enzymes and lipids peroxidation of cell membrane in Black cumin (Nigella sativa) seedling under salinity and drought stress

به منظور بررسي اثر انواع پرايمينگ بر پروتيين‌هاي محلول و آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني گياه دارويي سياهدانه تحت سطوح مختلف تنش شوري و خشكي، دو آزمايش بصورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در گلخانه انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل پنج سطح پرايمينگ (نيترات پتاسيم يك درصد و اسيد ساليسيليك 2/0 ميلي‌مولار به‌مدت شش ساعت، نيترات پتاسيم سه درصد و اسيدساليسيليك 5/0 ميلي‌مولار به مدت 12 ساعت و هيدروپرايمينگ با آب مقطر به‌مدت 24 ساعت)، به‌عنوان فاكتور اول و فاكتور دوم شامل چهار سطح شوري (صفر، 75، 125 و 175 ميلي‌مولار NaCl) در آزمايش تنش شوري و 3 سطح خشكي با پتانسيل‌هاي اسمزي صفر، 3- و 6- بار توسط پلي‌اتيلن‌گلايكول 6000 در آزمايش تنش خشكي بودند. نتايج نشان داد كه برهمكنش تنش شوري و خشكي با پرايمينگ بذور بر كليه صفات اندازه‌گيري‌شده معني‌دار بود. غلظت پروتيين محلول با افزايش تنش شوري و خشكي كاهش و آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني و پرولين كه نقش محافظتي در برابر تنش ايفا مي‌كنند و مقدار مالون دي‌آلدييد افزايش يافت. اما در اثر اعمال پرايمينگ فعاليت آنزيم‌هاي آنتي اكسيداني و پرولين افزايش و ميزان مالون دي‌آلدييد يا پراكسيداسيون ليپيدهاي غشاي سلول كاهش يافت. در اين تحقيق، گياهان تيمارشده با اسيدساليسيليك و نيترات پتاسيم و آب مقطر، بطور معمول فعاليت آنتي‌اكسيداني (كاتالاز، پراكسيداز و پلي‌فنول‌اكسيداز) و پروتيين محلول بالاتري را در مقايسه با گياهچه‌هاي تيمار نشده نشان دادند.

This study was aimed to assess of priming effects on soluble proteins and antioxidant enzymes of as a Nigella Sativa medicinal plant under different levels of salinity and drought. Two greenhouse factorial experiments with three replicated Randomized Complete Block Design were conducted. Treatments included five levels of priming (potassium nitrate 1% and salicylic acid 0.2 mM in 6 hours, potassium nitrate 3% and salicylic acid 0.5 mM in 12 hours and hydropriming in 24 hours) as main factor and four salinity levels (Control, 75, 125 and 175 mM NaCl) and three levels of drought by osmotic potential of Control, -3 bar and -6 bar by polyethylene glycol6000 as the second factor in each experiment. Results showed that the interaction of salinity and drought stress on seed priming were significant for all traits. Soluble protein concentration decreased along with increasing drought and salinity stress and antioxidant enzymes activity, (which proline plays a protective effect against stress), and MDA were increased. But, using priming, the antioxidant enzymes activity and proline content were increased while MDA was decreased. In this study, plants treated with integrated salicylic acid, potassium nitrate and distilled water had usually higher antioxidant activity (catalase, peroxidase and polyphenol oxidase) and soluble proteins in comparison with untreated seedlings.