اثر رژيم‌هاي آبياري برروي برخي خصوصيات فيزيولوژيك، مورفولوژيك و عملكرد دانه هيبريدهاي جديد ذرت

Effect of Irrigation Regimes on Some Physiological, Morphological and Grain Yield of New Maize Hybrids

به منظور بررسي اثر رژيم‌هاي آبياري بر برخي از خصوصيات مورفولوژيك و فيزيولوژيك و عملكرد دانه هيبريدهاي جديد ذرت، آزمايشي در مزرعه موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج در تابستان سال 1389 انجام شد. طرح آزمايش به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار بود. كرت‌هاي اصلي شامل سه سطح آبياري 70، 100 و 130 ميليمتر تبخير از سطح تشتك تبخير استاندارد كلاس A بود. 14 هيبريد ذرت، شامل 11 هيبريد جديد و سه هيبريد شاهد (KSC704, KSC720, KSC700) در كرت‌هاي فرعي قرار داده شدند. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش معني‌داري در شاخص سطح برگ، تعداد بلال در بوته، وزن هزار دانه و عملكرد دانه شد. محتواي پرولين آزاد برگي و فاصله زماني بين ظهور كاكل تا گرده‌افشاني نيز در اثر تنش خشكي افزايش معني‌داري داشتند. هيبريد شماره 3، داراي بالاترين عملكرد دانه (8/6977 كيلوگرم در هكتار) و هيبريد شماره 4 (شاهد KSC700) داراي كمترين عملكرد دانه (4653 كيلوگرم در هكتار) بود. بالاترين نسبت دانه به بلال (81/0) در هيبريدهاي 4 و 5 (شاهد KSC704 و KSC700) و كمترين نسبت (72/0) در هيبريد شماره 14 به دست آمد. بيشترين وزن هزار دانه (3/286 گرم) را هيبريد شماره 12 و كمترين وزن هزار دانه (7/236 گرم) را هيبريد شماره 3 داشت. به طور كلي براي آب و هوايي مشابه اقليم كرج و تحت شرايط تنش خشكي، هيبريد شماره 3 به عنوان يك هيبريد اميدبخش براي مطالعات بيشتر مناسب مي‌باشد.

To investigate the effect of drought stress on some physiological, morphological and grain yield in eleven new maize hybrids, an experiment was arranged as split plot in complete randomized block design with three replicates in Seed and Plant Improvment Institute, Karaj, Iran in 2010 growing season. The experimental factors included three irrigation regimes as main plots; (70, 100 and 130 mm evaporation from the surface of class A pan) and 14 maize hybrids as sub-plots (11 new maize hybrids and three commercial hybrids KSC700, KSC704 and KSC720 as control). Results showed that drought stress significantly reduced leaf area index (LAI), ear number plant-1, 1000 kernel weight and grain yield. leaf proline content. However, anthesis-silking interval (ASI) was significantly increased with increasing drought stress. Hybrid No.3 which is one of the new hybrids had the highest grain yield (6977.8 kg ha-1) and hybrid No.4 (KSC700 control) had the lowest grain yield (4653 kg ha-1). The highest grain weight: ear weight ratio (0.81) observed in two control hybrids (KSC700 and KSC704) and the lowest grain weight: ear weight ratio (0.72) was observed in hybrid No.12. Hybrid No.12 had the highest 1000 kernel weight (286.3 g), and the lowest 1000 kernel weight (236.7 g) was observed for hybrid No. 3. Hybride No. 3 is suggested suitable for further studies in future.