ارزيابي وضعيت سلامت دهان و دندان دانش‌آموزان 6 تا 12 ساله شهر كرمانشاه

Evaluation of oral and dental health of 6-12 year-old students in Kermanshah city

زمينه: سلامت دهان و دندان يكي از مهم‌ترين ابعاد سلامت فردي است، بنابراين به‌منظور بررسي وضعيت سلامت دهان در يك جامعه ضروري است مطالعات اپيدميولوژيك گوناگوني در مقاطع مختلف صورت گيرد تا ميزان اثربخشي برنامه‌هاي پيشگيري و سلامت دهان و دندان در يك جامعه تعيين شود. همچنين با تشخيص به موقع بيماري‌هاي دهان و دندان و سوق دادن افراد به درمان مناسب مي‌توان از بروز عوارضي مانند اثرات سو احتمالي بر تغذيه، مستعد شدن فرد به ضربه، بيماري‌هاي پريودنتال و اثر منفي رواني بيماري‌هاي دهان و دندان پيشگيري كرد. هدف از اين مطالعه ارزيابي وضعيت سلامت دهان و دندان و نيازهاي درماني ناهنجاري‌هاي دنداني – فكي در دانش‌آموزان 6 تا 12 ساله شهر كرمانشاه در سال 1388 بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي با استفاده از سوند مخصوص دندان‌پزشكي يكبار مصرف و آينه يكبار مصرف دندانپزشكي، پروب پريودنتال، چراغ قوه، نشانگر، پرسشنامه شامل مشخصات جمعيت شناختي و وضعيت بهداشت دهان و دندان (فرم ارزيابي وضعيت سلامت دهان WHO)، 1050 دانش‌آموز 6 تا 12 ساله شهر كرمانشاه در سال 1388 از نظر وضعيت سلامت دهان بررسي شدند. اطلاعات به‌دست آمده توسط نرم‌افزار SPSS ويرايش 14 و با استفاده از آزمون آماري t-test و مربع كاي بررسي شد. يافته‌ها: 1050 دانش‌آموز معاينه شدند. 50 درصد پسران و 52 درصد دختران به‌علت پوسيدگي كشيدن و زود از دست دادن دندان‌هاي شيري و نيز مشكلات فكي ارثي و يا اكتسابي متعاقب بعضي بيماري‌ها چون تنفس دهاني ناشي از لوزه سوم، مستعد ايجاد مشكلات دنداني- فكي در آينده بودند. 3/18 درصد كل دانش‌آموزان 6 ساله فاقد پوسيدگي (Caries Free) بودند. در مقطع راهنمايي ميزان DMFT در دانش‌آموزان دختر 12 ساله 82/1±65/1 و در دانش‌آموزان پسر 72/2±88/3 بود. 8/19 درصد از دانش‌آموزان دوره ابتدايي و 8/16 درصد دانش‌آموزان 12 ساله داراي لثه‌اي با نماي باليني سالم بودند. 6/21 درصد كودكان 6 تا 12 ساله از مسواك استفاده نمي‌كردند. بين تعداد دفعات مسواك زدن و ميانگين dmftوDMFT و سلامت لثه رابطه معني‌داري وجود داشت (05/0 > P). بين تعداد دفعات مسواك زدن دانش آموزان با تعداد دفعات مسواك زدن والدين و همچنين بين دفعات مسواك زدن پدر با مادر رابطه معني‌داري وجود داشت (05/0 > P). نتيجه‌گيري: شيوع پوسيدگي دندان در دانش‌آموزان 6 تا 12 ساله شهر كرمانشاه بيشتر از استانداردهاي جهاني سازمان بهداشت جهاني است؛ بنابراين براي بهبود وضعيت موجود، برنامه‌ريزي صحيح ضروري به‌نظر مي‌رسد. همچنين توجه بيشتري به آموزش خانواده‌ها در مورد بهداشت دهان و دندان و دندانپزشكي پيشگيري ضروري است و اين آموزش مي‌تواند از طريق رسانه‌ها و نيز مراكز بهداشتي و مربيان بهداشت مدارس محقق گردد.

Background: Oral and dental health are among the most important aspects of individual health. Thus, it is necessary to determine community’s oral health status. Various epidemiological studies are required at different levels to assess the efficacy of preventive, oral and dental health control programs in a society. Complications such as nutritional adverse effects, periodontal diseases and adverse psychological effects of dental caries and etc. could be prevented by in-time diagnosis and treatment. This study aimed to assess DMF, dmf index and periodontal status in 6-12 year-old students in Kermanshah City in 2009. Material and Methods: This was a descriptive cross-sectional study. Data were collected through interview and dental clinical examination using disposable dental explorer, dental mirror, periodontal probe, a flash light and a marker. Data were entered into a questionnaire containing demographic characteristics and oral and dental health status of subjects (WHO oral health assessments form). A total of 1050 students aged 6 to 12 years were evaluated for their oral health status in Kermanshah City. Data were analyzed using SPSS version 14 software. T-test and chi square test were also used for analysis. Results: A total of 50% of boys and 52% of girls were susceptible to dent facial problems due to caries, extraction, premature loss of deciduous teeth, and congenital or acquired maxillofacial problems following conditions like mouth breathing due to adenoid and etc. Overall, 18.3% of 6 year old students were caries free. Among middle school students, DMFT was 1.65±1.82 and 3.88±2.72 among female and male 12 year old students, respectively. In general, 19.8% of elementary and 16.8% of 12 year old students had clinically healthy gingiva; 21.6% of 6 to 12 year old students did not brush their teeth. A significant correlation was found between the frequency of tooth brushing per day and mean dmft, mean DMFT and gingival health (P < 0.05). Also, a significant association was detected between frequency of tooth brushing per day by the students and frequency of brushing by their parents. Such correlation was also observed between the frequency of brushing by the mother and father (P < 0.05). Conclusion: Prevalence of dental caries among 6 to 12 year-old Kermanshah students was higher than the WHO standards. In order to improve the current situation, a proper programming seems necessary. Furthermore, more attention must be paid to the education of families about dental and oral health and preventive dentistry. This education can be implemented through the media, health care centers and health supervisors in schools.