باززايي و تنوعات سوماتيكي در گياه شمعداني عطري ( L. Pelargonium roseum)

Regeneration and Somatic Variation in Pelargonium roseum L.

هدف: شمعداني عطري (Pelargomium roseum L.) گياهي زينتي با خواص ارزشمند دارويي مي‏باشد. هدف از اين مطالعه، بهينه سازي شرايط تكثير و باززايي گياه شمعداني عطري و همچنين بررسي تنوعات سوماتيكي احتمالي گياهان باززايي شده مي‏باشد. مواد و روش‎ها: در اين مطالعه ابتدا از گياهان گلداني جدا كشت هايي از ساقه كه حاوي جوانه انتهايي و چند برگ كوچك بود تهيه و در محيط كشت MS پايه كشت داده شد. از گياهان تكثير شده، قطعاتي از ساقه و برگ انتخاب و به محيط‎هاي كشت حاوي تنظيم كنندگان رشد مختلف جهت باززايي منتقل شد. از بين گياهان باززايي شده چندين لاين از نظر مورفولوژيكي و همچنين تنوع ژنتيكي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج: بيشترين ميزان توليد نوساقه و ريشه در محيط كشت حاوي 2 ميلي گرم در ليتر BAP و 1/0 ميلي گرم در ليتر NAA با بكارگيري جدا كشت برگ مشاهده شد. بررسي تنوعات سوماتيكي لاين‎هاي باززايي شده اختلافاتي را از نظر شكل برگ و تعداد و نوع كرك‎هاي برگ نسبت به شاهد و همچنين اختلافات ژنتيكي به صورت حذف و اضافه شدن باندها را در الگوي باندينگ DNAنشان داد. نتيجه گيري: توليد نوساقه و ريشه با درصد متفاوت نشانگر اثر القايي محيط كشت ها و قطعات جدا كشت مختلف در باززايي اين گياه مي باشد. تطابق اختلاف ژنتيكي گياهان باززايي شده با تنوعات مورفولوژيكي احتمالا مي تواند نشانگر پايه و اساس ژنتيكي تنوعات سوماتيكي ايجاد شده باشد.

Aim: The Pelargonium roseum L. is an ornamental plant with important medical properties. The purpose of this study was to optimized the proliferation and regeneration of Pelargonium roseum L. and investigation of the possible somatic variation in the regenerated plant. Material and methods: In this study first explants from the terminal buds as well as some small part of the stem were prepared and cultured in MS basal medium. Then some fragments of the cultured explants including parts of stems and leaves were isolated and transferred to mediums containing different growth regulators to stimulate micro-regeneration of the plants. From regenerated plants several lines were selected and their morphological characters as well as genetic diversity were evaluated. Results: The rate of shoots and roots production was maximum in mediums containing leaf explants supplemented with 2mg/l BAP and 0.1 mg/l NAA. Somatic variation of the regenerated lines in comparison with control group showed differences in leaf shape and number, in addition genetic differences were expressed in form of band addition and band removal in bonding pattern of DNA. Conclusion: The different percentage of shoots and roots production was an indication of the inductive effect of mediums and explants variation on regeneration of the Pelargonium roseum L. Comparison of genetic variation and morphological diversity of regenerated plants could show the common base of genetic for somatic variation. Key word: Genetic variation, Pelargonium roseum L., RAPD molecular marker, Regeneration, Somatic variation