گياه پالايي خاك‌هاي آلوده به برخي فلزات سنگين به وسيله چند گياه بومي منطقه حفاظت شده ارسباران

Phytoextraction of some heavy metals from contaminated soils using Arasbaran protected native plants

فلزات سنگين از مهم‌ترين آلاينده‌هاي خاك و محيط‌زيست مي‌باشند. در سال‌هاي اخير محققان زيادي جذب فلزات سنگين توسط جلبك‌ها، قارچ‌ها، باكتري‌ها و گياهان مورد بررسي قرار دادند. گياه پالايي يكي از شيوه‌هاي مناسب براي پالايش خاك از فلزات سنگين است. بعد از عمليات آماده‌سازي خاك‌هاي آلوده بذرهاي گياهان قدومه كوهي (Arabis arenosa) و گياه تاج خروس وحشي (Amaranthus retroflexus) و گياه علف مرغ (Agropyron repens) در گلدان‌هاي 10 كيلوگرمي كشت گرديد. پس از برداشت و خشك كردن در آون با دماي 85 درجه سانتي‌گراد به مدت 48 ساعت به ترتيب با روش‌هاي اكسيداسيون تر و هضم با اسيد نيتريك عصاره‌گيري و با دستگاه‌هاي جذب اتمي و كوره گرافيتي اندازه‌گيري شد. نتايج به دست آمده نشان مي‌دهد كه غلظت سرب و كادميم در خاك در ريشه بيش از ساقه و برگ بوده و همچنين غلظت سرب در اندام‌هاي زيرزميني و روي در اندام‌هاي هوايي بالاتر بوده است. نتايج به دست آمده بالاترين غلظت روي را در اندام هوايي گياه علف مرغ به ميزان mg/Kg 65/262 و بيشترين غلظت سرب را در اندام‌هاي زيرزميني گياه تاج خروس وحشي به ميزانmg/Kg 25/71 از خاك نشان داد.

Heavy metals are the most important soil and environmental pollutants. Phytoremedation is one of the environmental oriented technologies that use plants to clean up contaminated soils from heavy metals. The objective of this study was to assess the capability of some native plants to phytoextract some heavy metals from the contaminated soils. Consequently, after preparing and stabilization of the contaminated soils, the seeds of some native plants (Arabis arenosa, Amaranthus retroflexus, Agropyron repens) were seeded, grown and harvested in a designed pot experiment. The soil and plant samples were taken and dried out in an oven at 85 ?c for 48 hours. The mean concentration of each heavy metal in the samples was determined using Atomic Absorption Spectrometry apparatus. The results indicated that Pb and Cd concentration in plant roots were more than shoots. Lead concentration in plant underground portion and Zinc concentration in aboveground portion were higher. The results further indicated that the maximum Zinc concentration in Agropyron repens aboveground portion was 262.65 Mgkg-1 and the maximum Pb concentration in amaranthus retrofleus underground portion was 71.25 Mgkg-1. From the plant extraction of this study we discovered that pb and cd concentration in soils are considered to become higher in root than shoots of plants. Pb concentration in underground portion and zinc concentration in aboveground portion is higher. Finding of this research show that Zinc concentration maximum in Agropyron repens aboveground portion is 262.65 mgkg-1 and Pb concentration maximum in Amaranthus retroflexus underground portion is 71.25 mgkg-1 .