مطالعه بيوماركري نفت مخزن آسماري، ميادين واقع درحاشيه شمال شرق دزفول فروافتاده

Biomarker study of Asmari Reservoir oil in the oil fields situated in N.E. Dezful Embayment

ميادين مسجد سليمان، هفتكل، پرسياه و نفت سفيد، از ميادين توليدي هستند كه در حاشيه جبهه كوهستاني شمال شرقي فروافتادگي دزفول قرار دارند. در اين كار تحقيقاتي به منظور تطابق ژيوشيميايي و تعيين سيستم هاي نفتي مخزن آسماري ميادين مذكور، نمونه هاي نفتي از اين ميادين بوسيله تكنيك هاي كروماتوگرافي گازي و كروماتوگرافي گازي-طيف سنجي جرمي مورد مطالعات بيوماركري قرار گرفته است. بررسي نتايج بدست آمده از مطالعات بيوماركري نمونه هاي نفتي نشان دهنده وجود دو سيستم نفتي احتمالي در اين منطقه مي باشد، يك سيستم نفتي اصلي كه توليد، مهاجرت و انباشت هيدروكربن در هر چهار ميدان را تحت كنترل داشته است و يك سيستم نفتي فرعي كه اختلاط نفت در ميادين پرسياه و مسجد سليمان را با منشا ديگر باعث شده است. پارامترهاي مختلف بيوماركرهاي هوپاني، استراني، مقادير پريستان به فيتان و همچنين توزيع آلكان هاي نرمال بيانگر توليد اين نفت ها از سنگ هاي منشا دريايي كربناته و كربناته-كلاستيك در يك محيط احيايي مي-باشند، نوع كروژن توليد كننده نفت ها از نوع II با مشاركت اندكي از كروژن نوع III بوده و نفت ها داراي بلوغي در حد اوايل پنجره نفت زايي و عدم تحمل پديده دگرسايي شديد مي باشند. توزيع ايزوتوپ 13C و حضور بيوماركر اولينان در نفت مخزن آسماري ميادين پرسياه و مسجد سليمان و اندك تفاوت ها عمدتاً در ليتولوژي و ميزان بلوغ- احتمالاً ناشي از اختلاط نفت ها از دو سنگ منشا مي باشد، سازند پابده (ايوسن- اليگوسن) با درجه اهميت بسيار كمتر از سازند كژدمي (آلبين) كه تغذيه كننده اصلي مي باشد.

Masjid-e-Solyman, Haft kel, Par-e-Siah and Naft Safid are productive oil fields which are located in mountain front of NE Dezful Embayment. In this research, in order to Geochemical correlation and Petroleum Systems determination of Asmari oils, a few oil samples were subjected to biomarker studies by GC and GC-MS techniques. Review of biomarkers fingerprints indicate two petroleum systems probably are active in studied oilfields. A major petroleum system that has controlled the hydrocarbon generation, migration and accumulation in all studied oilfields and a younger petroleum system, which has caused mixture of oils with another source in Masjed-Soleyman and Par-e-Siah oilfields, in addition to the main petroleum system. Biomarkers fingerprints, Steranes, Hopanes parameters, Pristane to Phytane ratios and also n- alkaneʹs distributions among the studied oils, indicate that the Asamri oils were produced mainly from a marine and marine-carbonate source rock(s), which has been deposited in an anoxic conditions, with kerogen mainly of Type II with little contribution of terrestrial Kerogen (Type III) and oil samples has a maturity about early oil window without any severe biodegradation. 13C isotope values distribution, presence of Oleannane biomarker and slightly differences - mainly from lithological aspects and maturation levels of oils - of Masjid-Soleyman and Par-e-Siah Oils, reveal that, the mixed oils in these two reservoirs have been probably produced from two source rocks, a younger source rock namely Pabdeh Formation (Middle Eocene and Early Oligocene) with less importance of Kazhdumi Formation (Albian) which is the main source rock.