مطالعه‌ پديده‌ بازگشت به ميانگين در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از آزمون ريشه‌ واحد

The Study of Mean reversion in Tehran Stock Exchangewith unit root test

پژوهش‌گران در حوزه‌ي مديريت مالي همواره به تمايز ميان اين‌كه قيمت‌هاي سهام مي‌توانند فرآيندهاي گام تصادفي (ريشه واحد) باشند يا بازگشتي به ميانگين، علاقه نشان داده‌اند. گام تصادفي به اين معناست كه شوك‌هاي وارده به قيمت سهام اثر دايمي دارند و قيمت‌ها به مسير روند قبلي خود برنمي‌گردند. در يك بازار كارا بازده سهام را نمي‌توان براساس تغييرات گذشته‌ي قيمت پيش‌بيني كرد. اما ارايه‌ي شواهدي مبني بر وجود ناهنجاري‌هايي در بازارهاي سرمايه توسط پژوهشگران، فرضيه‌ي بازار كارا را با ترديدهايي مواجه ساخت. بازگشت به ميانگين يكي از اين ناهنجاري‌ها مي‌باشد. هدف اين پژوهش، مطالعه‌ي وجود پديده‌ي بازگشت به ميانگين در بورس اوراق بهادار تهران در بازه‌ي زماني 1389-1380 است. در راستاي هدف پژوهش، با استفاده از آزمون ريشه واحد (ديكي فولر تعميم يافته)، وجود پديده‌ي بازگشت به ميانگين در شاخص كل قيمت سهام، شاخص قيمت و بازده نقدي سهام، و شاخص پنجاه شركت برتر مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از پژوهش بيان‌گر آن است كه تغييرات متوالي در شاخص‌ كل قيمت سهام و شاخص پنجاه شركت برتر ‌از فرآيند گام تصادفي پيروي كرده يا به‌عبارت بهتر واجد خاصيت بازگشت به ميانگين نشان داده نشده‌اند. ولي در مورد شاخص قيمت و بازده نقدي نتيجه‌ي حاصله بيان‌گر آن است كه بجز سطح خطاي 1% كه خاصيت بازگشت به ميانگين تاييد نشد، در ساير سطوح خطاي 5% و 10% شاخص مذكور از فرآيند گام تصادفي پيروي نكرده و خاصيت بازگشت به ميانگين تاييد شد. در حالت كلي بورس اوراق بهادار تهران وجود كارايي را در دو شاخص كل و پنجاه شركت برتر نشان مي‌دهد ولي نتايج شاخص قيمت و بازده نقدي نبود كارايي را در سطح ضعيف بيان مي‌كند.

Financial Scientists have always been eager to distinguish between whether the price series could be random walk (unit root) or mean reversion processes. Random walk means that accruing shocks to the stock price have permanent impacts and prices donʹt revert to their previous trend path. In efficient market, the stock return couldnʹt be predicted using previous price variation. However, efficient market hypothesis is under question because the researchers have provided evidences that reveal some anomalies in stock markets. Mean reversion stock price is one of these anomalies. The purpose of this research is the study of mean reversion in the period 1380-1389. In line with this research, using unit root test (Dickey Fuller generalized), the phenomenon of mean reversion in the total stock price index, stock price and cash returns index, and the indexʹs top fifty companies were examined. The results of the study indicate that continuous changes in the total stock price index and the index of the top fifty companies follow a random walk process or more words that are not eligible for mean reversion. But the price and cash returns index index the result shows that only 1% error level was confirmed that the mean reversion. Error levels of 5% and 10% of the rest of the process did not follow a random walk and mean reversion confirmed. In general, the performance of the Tehran Stock Exchange Index and fifty top companies indicate But the price and returns index results in poor performance suggests a lack of cash